doorhetjaar 2017

PREKEN VAN DE DOMINICAANSE GEMEENSCHAP HUISSEN: Door het jaar 2017

welkom
wat we zijn
- Dominicaan
- studie
- prediking
- meedoen?
inspiratiebronnen
vieringen
- orde van dienst
- preekarchief
berichten
- communiteit
- anderen

4e zondag door het jaar:
Sefanja 2,3+3,12-13; Matteus 5,1-12a

Met de allerbeste gelukwensen van Jezus, en een hartelijke groet! Zo zou Mattheus vandaag zijn goede boodschap aan ons kunnen ondertekenen. En met deze handtekening bezegelt de evangelist dit waardevolle document dat ons is nagelaten, niet om te worden opgeborgen en bewaard in onze bibliotheken, maar als een levende getuigenis en verkondiging van Gods bevrijdend Woord – vlees en bloed geworden in Jezus Messias.

Met een achttal gelukwensen zet Mattheus de ouverture in van een grote rede, die de geschiedenis is ingegaan als de Bergrede. De komende zondagen zullen we deze rede vers voor vers horen en volgen. In een ouverture klinken al de grote thema’s door – er wordt gezinspeeld op wat komen gaat. De luisteraar mag de oren spitsen. En velen doen dat, zegt Mattheus, want een grote menigte is Jezus gevolgd, terwijl hij rondtrok door Galilea en onderricht gaf in de synagogen, de goede boodschap verkondigde en elke ziekte en elke kwaal onder het volk genas.

En Jezus ziet de menigte. Hij ziet, zoals God het lijden van het volk zag in het slavenland Egypte. Ik heb gezien en gehoord en ik zal afdalen om te bevrijden, zegt de Eeuwige tegen Mozes, op de berg. Als de nieuwe Mozes, laat Mattheus Jezus de berg opgaan en laat hem daar zitten. Als een rabbi, een leraar, met aan zijn voeten de Twaalf. Israël, luistert opnieuw naar de Thora. Weer klinkt, als toen, vanaf de berg het Woord.

Die grote menigte staat nogal in schril contrast met die kleine rest waarover Sefanja spreekt. Het rijk van Juda is ten einde gegaan en het volk leeft in ballingschap. In Babel, zonder stenen tempel, zonder eigen land gaat het volk zich herbezinnen op zijn eigenlijke roeping. Het volk krijgt de gelegenheid zichzelf te worden, volk van God te worden. Het is maar een handjevol mensen, zo weet Sefanja, dat de beloften van God werkelijk wil dragen en dat wil wandelen op zijn paden. Een rest. Geen heilige rest, geen keurkorps of een eliteclub, maar een kleine groep Godzoekers – op zoek naar de klankresten van een oud verhaal, wetend dat Israëls behoeder nooit zal slapen. Dat verhaal, dat woord van bevrijding, ooit vanaf de berg over hen uitgesproken, houdt hen in leven en wordt houvast in tijden van beproeving. Alleen dan kan deze kleine rest een houvast worden voor de anderen, voor de grote menigte. Is het daarom dat Jezus’ onderricht allereerst bedoeld is voor de kleine groep, de twaalf? Deze twaalf – denkend aan de twaalf stammen van Israël, zullen – gevoed door Jezus’ onderricht – een houvast worden voor de anderen, de grote menigte. De Thora klinkt opnieuw weer tot hen, het grote verhaal van Gods bevrijding wordt weer gehoord, daar op de berg. Aan de voet van deze berg zit de grote menigte, schapen zonder herders, omwille van deze menigte zal Jezus onderrichten. De Thora weer tot leven laten komen.
Want Jezus’ verkondiging is in de ogen van Mattheus geen andere dan de verkondiging van Wet en Profeten, door Mozes gegeven. En het sleutelwoord van heel deze verkondiging, ook in de gelukwensen van vandaag, is gerechtigheid. De Bergrede, waarvan vandaag het startsein wordt gegeven, is één grote en dringende oproep om gerechtigheid te doen. Jezus drukt de leerlingen en de menigte op het hart om de geboden die God in Wet en Profeten aan zijn volk gegeven heeft daadwerkelijk uit te voeren.

Het begin van de Bergrede is een echte aandachtstrekker. Het is een soort van proclamatie, een serie van acht uitroepen die staccato op elkaar volgen. Ze hebben alle dezelfde tweeledige vorm, zijn ongeveer even lang en beginnen met het hetzelfde woord: gelukkig. Het begrip gerechtigheid staat centraal. Zowel in de vierde als in de achtste gelukwens klinkt dit woord. Een oproep aan de luisteraars om naar gerechtigheid te verlangen

29 januari 2017, Theo Menting OP

als naar eten en drinken, dat in dit verband wil zeggen: naar het volbrengen van de geboden die God in Weten Profeten heeft uitgevaardigd. Basisvoorwaarden om Gods geboden te volbrengen zijn: nederigheid, rouwmoedigheid, zachtmoedigheid, barmhartigheid, oprechtheid en vredelievendheid. Zonder deze eigenschappen zijn de voorschriften van de Bergrede niet uitvoerbaar. Maar deze gelukwensen klinken niet alleen als een proclamatie, maar ook als een provocatie – een inbreuk op wat als normaal wordt beschouwd. Koninklijke macht en waardigheid, rijkdom, bezit, hoge posities en eretitels – alles wat we normaal als geluk beschouwen, dat alles wordt doorgeschoven naar de toekomst. Eigenschappen die normaal niet met geluk in verband worden gebracht, worden in het heden, in het nu centraal gesteld. Een omkering van waarden. Wat aanzien heeft en macht wijkt voor wat onaanzienlijk is en kwetsbaar. Mattheus schildert ons in deze gelukwensen van Jezus, de zaligsprekingen, de grote revolutie van het Koninkrijk van God, het messiaanse rijk, een nieuwe tijd. De totale omkering, waarover Maria zingt in haar Magnificat: de armen van geest worden zalig genoemd, gelukkig geprezen, omdat zij een generatie van verworpenen vertegenwoordigen aan wie zal worden rechtgedaan, hier en nu! De rijke mag sidderen. Niet alleen omdat hij in het hiernamaals zijn loon zal mislopen, maar omdat hem reeds nu duidelijk wordt wat met God en zijn Koninkrijk te maken heeft. De laatsten zullen de eersten zijn, een totale omkering van alles staat ons te wachten. Het getroost worden, het erven van een land, het ervaren van barmhartigheid en het zien van God zijn allemaal concrete antwoorden op concrete noden. De gewone levenservaring wordt 180 graden omgedraaid. De mensen die gelukkig worden geprezen zijn geen verfijnde hemelingen maar mensen die met hun handen werken aan vrede, vriendschap en toekomst. Het zijn de ‘vrede-doeners’, barmhartigen, mensen die de gaven der tranen hebben omdat ze geen rust kennen zolang er onrecht is. God wacht op zulke mensen. Iedere gelukwens van Jezus wordt gevolgd door een bevestiging van Gods kant. Met deze mensen kan de kringloop van het kwaad worden doorbroken. Omdat zij messiaanse mensen zijn - omdat wij messiaanse mensen kunnen worden.Messiaanse mensen zijn mensen die dromen in stand houden, die lijden aan de nood en de pijn van velen zoals God zelf, die meelijdt met de lijdenden en die meehongert met de hongerigen. Zij zijn het die wachten op troost en die anderen de kansen geven antwoord te geven op hun roep.

Dat de geschiedenis van deze messiaanse mensen geen gemakkelijke weg zal zijn, wordt ons door Jezus al in zijn laatste gelukwens voorgehouden. Maar tegelijkertijd is er uitzicht op toekomst, een nieuwe tijd, een toekomst die alleen God met ons schrijft. In deze tijd stijgt de verkiezingskoorts. De nervositeit bij de politieke partijen stijgt in de opgang naar de verkiezingen in maart. Partijprogramma’s worden geïntroduceerd en campagnes zijn al in volle gang. De toekomst gloort aan de horizon, want natuurlijk heeft elke partij glorieuze beloften voor ons klaarliggen. Alle ogen zijn gericht op de toekomst. Tijd voor verandering, het moet anders, we gaan opnieuw beginnen. Het volk zal weer spreken. Het volk zal weer de dienst uitmaken. Ik geef de grote Reformater Luther niet helemaal ongelijk wanneer hij schrijft dat de Bergrede niet op de regeringstafels hoort te liggen. De Bergrede overstijgt alle verkiezingsprogramma’s. De Bergrede houdt zich niet bezig met macht, politiek aanzien en politieke spelletjes. De Bergrede geeft ons de Wet en de Profeten weer terug en nodigt ons uit, vandaag nog, ons te openen voor dit bevrijdende woord, dat ruimte schept, toekomst wijd licht land, waar een wijnstok bloeit tegen klippen op. Een messiaans vergezicht dat dichterbij is dan wij vermoeden. Eindelijk gerechtigheid. Zo moge het zijn. Naar boven

5e zondag door het jaar: Jesaja 58,7-10, Math.5,13-16

Je bent het zout der aarde. Je bent het licht der wereld.
Jij, wij, ieder van ons is licht voor de wereld. Vaak wordt deze boodschap verbonden met de oproep die er op volgt, ‘zet je licht niet onder de korenmaat’. En het klonk dan als: je moet je talenten benutten. Licht worden. Een morele oproep om alles uit de kast, uit je leven te halen. maar er staat niet licht worden er staat:
Jij bént het licht.

Zout en licht zijn gewone, geen hoogverheven zaken. Ze horen bij het leven. Het is er en je merkt het pas als het er niet meer is, als het eten flauw is, als de duisternis toeslaat. Zout en licht zijn er, bescheiden maar o zo vitaal.
Jij bent het licht.

Naast het van zelfsprekende van licht en zout, zijn het ook zaken die wat tot stand willen brengen. Het zout wil zouten en het licht wil schijnen. Het zijn bronnen waar telkens opnieuw leven, smaak, groei uit tevoorschijn komt.
Jij bent het licht

In de bijbel is licht een veel voorkomend woord. Al op de eerste pagina staat: Er is duisternis en chaos en God zegt: Er moet licht komen… en uit het donker, komt de aarde, de dieren de mens, het leven tevoorschijn. Licht en leven horen bij elkaar. Sterker nog het is de basis van de schepping. Het werd avond en morgen…. Een nieuwe dag. Schepping is aan het licht brengen. En het is niet iets van lang geleden bij het ontstaan van de wereld ,maar ieder moment opnieuw is er het proces van scheiding tussen donker en licht, van schepping. Ook in onze dagen wordt licht gevraagd waar duisternis heerst.
Jij bent het licht, jij bent de beelddrager van de schepper, van God zelf.
Een kleine joodse vertelling. Een rabbi vraagt aan zijn leerlingen: Hoe weet je dat de nacht ten einde is, en de dag begint? De één zegt: dat is wanneer je een hond van een schaap kunt onderscheiden. Nee, zegt de rabbi. Is het dan wanneer je van verre een dadelboom van een vijgenboom kunt

5 februari 2017, Jos Oostrik

onderscheiden? Vraagt een ander. Nee, zegt de rabbi, het is als je in het gezicht van een mens die je tegenkomt kunt kijken en daarin het gezicht van je broer of je zus ziet. Totdat het zover is, is de nacht nog bij ons .In één ieder, je broer of zus zien. Je kunt dat als een morele opdracht opvatten een eis waar je aan moet voldoen, maar is het niet veeleer een ervaring. Een licht dat aanstoot. Als je leeft met je schepper, als je wandelt met God, dan vind je dat licht van de schepper in alle mensen. Dan kijk je niet meer naar het verschil maar naar het gezamenlijke. In plaats van apart, van afgeschreven worden, probeer je verband , eenheid te zien. Ik hoef u niets te zeggen over de chaos en de duisternis die in onze samenleving heerst, maar wie wandelt in het licht kan licht brengen , kan verschil maken. Dat geldt voor ieder van ons afzonderlijk, maar zeker ook voor ons als gemeenschap. Jesaja zegt het vandaag met zijn woorden: ‘ Is vasten niet uw brood delen met wie honger heeft, arme zwervers opnemen in uw huis en naakten kleden en u niet onttrekken aan de zorg voor uw broeder. Dan breekt uw licht door als de dageraad en uw wonden helen spoedig. Dan gaat geluk voor u uit’. Delen van licht is helend voor ons mensen. Met psalm 112 ‘gelukkig de mens die eerbied heeft voor God, het licht’. Op zijn beurt zegt Jezus tot ons: Jij bent het licht. Wees blij met deze gave en schenk licht aan een ieder die in duisternis zit. Ik wil sluiten met een gedicht van Hans Andreus, Of hoe dat heet Gelukkig dat
het licht bestaat
en dat het met
me doet en praat
en dat ik weet
dat ik er vandaan
kom, van het licht
of hoe dat heet

Jij bent licht, wandel in het licht en de Eeuwige is met je, moge het zo zijn.
Naar boven

Zesde zondag door het jaar:
Jezus Sirach 15, 15-20: Matteüs 5, 17-37

Veel mensen van mijn leeftijd of ouder hebben een kerkelijke achtergrond, waarin alles tot in detail geregeld was. Op seksueel gebied was vooral in de r.-k. kerk vrijwel alles verboden. Dat maakte seksualiteit, waarin mensen zich bloot geven, intiem zijn met elkaar, tot iets angstigs. Mijn generatiegenoten zijn niet zelden allergisch voor ge- en verboden. Het zal duidelijk zijn waar deze allergie door ontstaan is.

De huidige generatie twintigers, begin dertigers wordt de prestatiegeneratie genoemd. Een van hen, Jeroen van Baar, schreef er een boek over. Hij noemt zijn generatie maximalisten. Maximalisten willen altijd en in alles het onderste uit de kan halen en zijn nooit helemaal tevreden met wat ze kiezen. Een maximalist is altijd bezig zichzelf te vergelijken met anderen. Wie heeft een betere baan, leukere relatie, spannender vakantie? Een maximalist is nooit tevreden, want het kan altijd beter.

Een maximalist laat alleen zijn mooiste kant zien, maar eigenlijk is hij onzeker. Alleen verbergt hij dit, omdat het zeurderig en zwak overkomt. Dat maakt ons slechtere vrienden en partners, aldus Jeroen, want als je je niet kwetsbaar kunt opstellen, is het moeilijk om elkaar te leren kennen. Wij weten allen hoe waar dit is.

Wat is ons veel wijs gemaakt, heb ik regelmatig ouderen horen zeggen. Vele ge- en verboden van de kerk werkten niet ordenend, maar ontnamen je de adem en het zicht op waar het om ging: het zicht op leven, op Leven, op kennen en gekend worden.

Het verlangen de ander te leren kennen en zelf gekend te worden delen de generaties. Hoe doe je dat? De lezingen die we hoorden wijzen ons de weg. Beide lezingen geven aan dat niet de geboden heilig zijn.

“Wanneer gij wilt, kunt gij de geboden onderhouden en het is ook verstandig te doen wat God behaagt”, vertelde de eerste lezing. “God heeft vuur en water voor u neergezet: gij kunt uw hand uitstrekken naar wat ge verkiest. Voor de mens liggen het leven en de dood, en wat een mens behaagt wordt hem gegeven.” Wil dit zeggen dat geboden er niet toe doen; dat je het leven zelf in handen hebt en naar jouw hand kunt zetten? Nee, dat leidt er enkel toe dat je voortdurend hogerop wilt, op je tenen moet lopen, zoals de prestatiegeneratie momenteel aan den lijve voelt; totdat je afbrandt, instort of uitgedrukt in een verzamelterm: tegen een burn-out oploopt.

Ik ben niet gekomen om de Wet en de Profeten, andere woorden voor die vele ge- en verboden die de Schriftgeleerden en Farizeeën leerden en onderhielden, ik ben niet gekomen om ze af te breken, maar om te

12 februari 2017, Theo Koster OLP

vervullen, zegt Jezus. Vervolgens horen we Jezus een aantal geboden noemen steeds gevolgd door: maar ik zeg jullie…. De traditie gaat m.a.w. niet op de schop, maar behoeft nieuwe uitleg. Deze nieuwe uitleg verheldert wat Jezus bedoelt met het vervullen van de Wet en de Profeten.

Het gaat erom de wil van God scherper en beter te laten uitkomen. Daarbij kun je je niet achter God verschuilen. Als ik een ander behandel zoals God of Allah dit van mij vraagt, zet ik God tussen mij en mijn medemens. Als die ander niet gelooft begrijpt deze niet waarom ik vanwege God hem zo behandel; als die ander wel gelooft schep ik afstand tussen ons beiden, omdat ik God tussen ons in zet.

Jezus noemt die ander mijn broeder, en met een broeder of zuster ga je liefdevol om. Die draag je geen kwaad hart toe, laat staan dat je hem uitmaakt voor leeghoofd of domkop. Als je je offergave naar het altaar brengt, m.a.w. als je je uitdrukkelijk tot God wendt, en je herinnert je daar dat je broeder iets tegen je heeft, laat dan God maar even zitten en ga je eerst met je broeder verzoenen. Jouw relatie met God kan pas goed functioneren, als jouw relatie met je medemens goed verloopt.

Wees jouw tegenpartij welgezind, zegt Jezus. Met andere woorden: wacht niet op wat een ander doet of volgens jou moet doen, maar zet zelf de eerste stap. Het uitrukken van je oog of het afhakken van je hand maakt duidelijk, dat het in je omgang met de ander om de hele mens gaat. Denken aan een ander, of iets voelen voor een ander schiet tekort; de ander verdient het dat je er helemaal voor hem of haar bent, met hoofd, hart én gevoel. Trap daarbij niet in de valkuil van als….dan…. Jezus geeft als voorbeeld echtbreuk of het verstoten van je echtgenoot. Er was een hele regelgeving opgesteld wanneer je dat mocht doen. Jezus zet er een streep door en gaat terug naar de basis van een levensverbintenis: de positieve gestemdheid van waaruit mensen met elkaar in zee zijn gegaan. Zweer niet, niet bij de hemel, niet bij de aarde, of bij wat dan ook. Wees als mens betrouwbaar: jouw ja ís ja, jouw nee ís nee; zo simpel is dat!

De almachtige god van mijn generatie is in stukjes gevallen, er is niets meer van over dan brokstukken, waar je je soms nog pijnlijk aan kunt stoten. De verleiding van de prestatiegeneratie zichzelf op te blazen leidt ook tot brokken. Wie er altijd zijn zijn de anderen, met wie wij vertoeven. Dat zijn geen concurrenten, geen mensen om je mee te vergelijken, maar lotgenoten die jij tot jouw bondgenoot kunt maken. Onderweg met hen zul je ontdekken wie met ons meetrekt: liefde en genegenheid, de Barmhartige die niet bezig is zichzelf te bewijzen, maar er gewoon is voor ons, met ons. Bekommer je dus om de ander en leef er met hem en haar maar op los. Dan is de kans het grootst dat je die Ene ontmoet, van wie Jezus vol was. Naar boven

7e zondag door het jaar:
Leviticus 19: 1-2,17-18 Matteus 5: 38-48

Weet u nog hoe het evangelie van zojuist een aantal jaren geleden eindigde? Toen hoorden we: “Weest volmaakt zoals uw hemelse Vader volmaakt is”. Waarop in mijn vorige parochie “De Goorn” een rechtge-aarde Westfries antwoordde: “Nôh, ik docht ‘t nie!” Niet, omdat hij niet wilde, maar simpelweg omdat dit teveel gevraagd was, een onmogelijke opgave: volmaakt zijn als de hemelse Vader, volmaakt als God.

Vandaag horen we andere woorden: “Wees onverdeeld goed zoals jullie hemelse Vader onverdeeld goed is”. Dat is ook niet niks, maar het klinkt een stuk dichterbij. Een oproep om mensen uit één stuk te zijn. En we mogen het evangelie van vandaag lezen in het verlengde van de eerste Schriftlezing uit het boek Leviticus: ‘De Heer sprak tot Mozes: zeg tegen heel de gemeenschap van de Israëlieten: Wees heilig, want Ik, de Heer uw God, ben heilig…..U zult uw naaste liefhebben als uzelf. Ik ben de Heer.’ Tussen deze twee zinnen in staat beschreven hoe het volk geacht werd dat ‘heilig zijn’ in te vullen. Daarbij wordt verwezen naar het leven van alle dag. Geen hoogverheven heiligheid, geen vrome pilaar-heiligheid. Maar heilig in de betekenis van ‘heil’ d.w.z. ‘heel’ of ‘gaaf’. Zo met elkaar omgaan in het leven van alledag dat een ander er ‘heel’, ‘gaaf’, ‘beter’ van wordt. Zo met elkaar omgaan dat het een ander goed doet.

Dat klinkt heel anders dan dat je een aantal dingen móét doen of niet mág doen. Dat heeft men er in latere tijden wel van gemaakt, zodat deze op zich gezonde leefregels dikwijls verworden zijn tot moralistisch gedoe.
‘Wees heilig, wees onverdeeld goed’, wordt ons vandaag gezegd. Geen oproep om je los te maken van het aardse, maar juist om met huid en haar met dat aardse bezig te zijn, om van dat aardse een ‘paradijs’ te maken, een stukje hemel op aarde. Een oproep aan ieder van ons om daar naar eigen aard en mogelijkheden aan mee te werken. Dat zou de ondertoon, of misschien wel de boventoon, moeten zijn van alle verkiezingsslogans die we de komende weken over ons uitgestrooid krijgen.

De bijbelse schrijvers laten ons andere slogans horen, geen partijpoli-tieke slogans maar allerlei richtingwijzers die het menselijk leven, ons samen

19 februRI 2017, Gerard Braks OP

leven met elkaar, afstemmen op hoe God met mensen omgaat. Die regels zijn door en door aards. Het hele leven wordt voorzien van raadgevingen die ons menselijk gedrag afstemmen op de heilige God. Op God die ons samenleven heilig, heel, goed, gaaf wil zien. Natuurlijk moeten we de woorden van toen lezen tegen de maatschap-pelijke achtergrond van toen. Het is aan ons om ze nu te verstaan tegen onze achtergrond, en dat gaat verder dan partijpolitiek.

Wees heilig… Voor de bijbelse schrijver heeft dat te maken met relaties in de eigen familiekring. Hoe ga je daar met elkaar om? Maar het gaat ook over de verhouding tussen werkgevers en werknemers; over eerlijkheid in de rechtspraak; over jouw houding tegenover iemand die jou niet mag of die jij niet mag; over hoe jij omgaat met jouw naaste, die is als jij.

De Bergrede van Jezus, ook wel de ‘grondwet’ genoemd voor hen die Hem willen volgen, ademt eenzelfde geest. Jezus wijst ons in de Bergrede een moeilijke maar wel heilzame weg, die ook voor jezelf bevrijdend kan werken. Hij zegt ons: mensen, doorbreek dat gedragspatroon van ‘oog om oog en tand om tand’. Want zo kom je niet verder. Begin maar te geven, zonder angst om zelf tekort te komen. Laat los die hang om jezelf waar te maken door met gelijke munt te betalen. Wanneer niemand bereid is de eerste stap te zetten en als eerste royaal over de brug te komen, zullen we de spiraal van geweld nooit kunnen doorbreken. Nee, wij moeten in alle mensen, zelfs in onze vijanden, onze naasten leren zien.

Ook het evangelie van deze zondag vraagt ons om niet bij de eigen groep te blijven staan; niet Nederland of Amerika eerst! Wij zijn zo gewoon in grenzen te denken: tot hier en niet verder! Maar dat is een persoonlijke grens, ónze grens. En Jezus vraagt ons nu juist om over die grenzen heen te gaan. Want als we dat niet doen, blijven we steken in onze eigen normen en gaan we vandaaruit naar de ander. Dan meten we met twee maten: een voor onszelf en een voor de ander.

Het evangelie vraagt ons onvoorwaardelijk te kiezen voor de ander, dichtbij en verder weg. Zo heeft Jezus ons voorgedaan, en Hij vraagt ons hetzelfde te doen, als we hier samenkomen rond zijn Woord en Brood. Dat we zo mensen van geloof mogen zijn.Naar boven

8e zondag door het jaar:
Jesaja 49, 14-15; Matteüs 6,24-34

In een paar woorden die wij hoorden van de profeet Jesaja wordt heel wat opgeroepen: op de eerste plaats horen wij er de herinnering opklinken aan de tijd van ballingschap die het volk Israël heeft moe-ten doormaken en waarin de mensen twijfelden aan de aanwezigheid van de Eeuwige in hun leven. Het is niet moeilijk om er de klacht in te herkennen van veel mensen die op dit ogenblik op veel plaatsen in onze wereld onderdrukt worden en elke dag opnieuw moeten vrezen voor hun leven. Is er voor hen een God die naar hen omziet of leven ze in de diepste verlatenheid? Maar ook als je niet daar maar hier en nu in je eigen land leeft kan je het gevoel bekruipen dat je moet le-ven zonder God, die een herder voor je is of je als een mantel van licht omgeeft en je in de moederschoot al heeft gekend! Ook wij ken-nen die klemmende vraag: ‘zie ons in deze wereld, wijs een weg’.

Jesaja geeft een krachtig antwoord en hij doet dat niet als een doekje voor het bloeden, maar omdat hij zich de belofte herinnert van een God die zijn naam aan ons heeft leren kennen en trouw zal zijn aan zijn woord. In de tekst lezen wij: ‘zie, in mijn handpalm heb ik u ge-schreven en uw muren staan mij gedurig voor ogen’. Hij verbaast zich over de kinderen die geschonken zijn: wie heeft ze gegeven en groot gebracht? Hij doet met andere woorden een beroep op ‘wat ik van jou gehoord heb, vriendschap, trouw, als een schaduw voor mijn ziel en wijd nieuw land’.

Gelovig vertrouwen is omzien in verwondering en tot het besef ko-men wat mijn eigen moeder eens onder woorden bracht toen zij sprak over haar gebed dat ‘nog altijd verhoord is’. Mensen die stil worden, proberen te bidden en kijken naar hoe het hen in het leven vergaan is, zullen op het

26 februari 2017, Henk Jongerius OP

spoor komen van de aanwezigheid van God die hen door diepe dalen en vertwijfeling, ondanks dood en verlatenheid, toch overeind heeft gehouden tot hun eigen verbazing: ‘dat er nog nacht is en dag, dat wij de sterren nog zien, dat het water nog stroomt’.

Zulke mensen – en misschien zijn er wel ogenblikken dat wij op hen lijken – durven zich toe te vertrouwen en in de zorgeloosheid te leven waarvan Jezus ons vandaag spreekt. Het is dit Bijbelse besef waarvan de Psalmen ons zingen en dat je misschien bij uitstek zingend in-ademt waardoor je je durft toe te vertrouwen aan de Vader die in het verborgene ziet en naar ons omziet zoals hij ooit naar het volk Israël heeft omgezien: ‘gezien, gezien heb ik de ellende van mijn volk en ik ben afgedaald om het te bevrijden’.

De zorgeloosheid die Jezus predikt is niet romantisch, sluit de ogen niet voor de werkelijkheid om ons heen, maar weet dat het in ons leven om veel belangrijker dingen gaat dan het materiële. Vrij zijn van zorgen betekent in de Bijbelse zin dat je durft leven in het mo-ment, op deze dag, en doet wat hier en nu gedaan moet worden. De plaats waar wij staan, het moment waarop wij leven is de heilige grond waarop wij staan en waarop werkelijk geluk – het koninkrijk van God – geboren wordt. Naar dat rijk zien wij uit want het betekent geluk, gerechtigheid voor allen, waarin wij elkaar wekken tot bestaan en als een schaduw elkaar nabij zijn zoals God dat is voor ons. De apostel Paulus schrijft het prachtig in zijn brief aan de kerk van Ro-me: ‘uw enige zorg betreft de onderlinge liefde, die Wet en Profeten vervult’. In die liefdevolle toewijding aan elkaar mogen wij ervaren dat het woord van Jesaja waar is: ‘ook al zou een moeder haar kind vergeten, ik vergeet u nooit’. Dat woord moge ons dragen, een leven lang! Naar boven

H. Drie-eenheid: Exodus 34,4-9; Johannes 3,16-18

Volgens de liturgische kalender staat de zondag na Pinksteren aangegeven als het feest van de heilige Drie-eenheid. Drie-eenheid is als woord een godsaanduiding. Zeg je heilige Drie-eenheid dan zeg je God. Zeg je God …..Ja, wat zeg je dan eigenlijk? Niemand heeft God ooit gezien. Voor alle duidelijkheid wijs ik u er op dat dit niet zo maar een opmerking van mij is, maar woorden zijn van niemand minder dan de evangelist Johannes. Ik kan eraan toevoegen dat ik zelf nog nooit iemand ontmoet heb die zegt: ik heb God wel gezien. Niemand heeft ooit God gehoord. Natuurlijk, de Bijbel v voorziet ons van een rijkdom aan verhalen over God, die met mensen spreekt. Maar als je zo’n verhaal dan nauwkeurig gaat bestuderen blijkt dat de uitspraken correct zijn: niemand heeft ooit God gezien of gehoord, en juist daarom moeten wij ons tevreden stellen met het verhaal! Om het met andere woorden te zeggen: ook al heeft niemand God ooit gehoord of gezien, dan maakt het verhaal toch duidelijk dat God bestaat. Het verhaal voorziet ons als het ware van een nieuwe grammatica, die je moet leren als je toch iets over God wilt zeggen. Als je zo’n verhaal serieus neemt kom je op verhaal bij God. We komen tot rust: we worden gerust gesteld: God ziet ons. God hoort ons. God zal er voor ons zijn!

Nu kan ik mij voorstellen dat u denkt: maar als geen mens God ooit heeft gezien of gehoord, en dus jij ook niet, wat sta je dan achter de lezenaar te doen? Misschien vraagt u zich af: kom je ons wéér een verhaal vertellen? Jazeker, daar begin ik mee, en dan volgt er nog wat. Maar eerst een verhaal. Het zal u wel net zo vergaan als mij. Of wij nu veel of weinig naar TV kijken: ongetwijfeld hebben wij onze voorkeuren. En dan gaat het meestal nog niet eens over het aantal keren dat we kijken, maar eerder over hoe een bepaald programma of een aflevering bij ons overkomt. Wat mij betreft: ik mag op gezette tijden graag naar films over dieren kijken. En het maakt eigenlijk niet uit of het over het verblijf en de verzorging in een dierentuin gaat of dat de beelden zijn opgenomen in de vrije natuur. Zo heb ik onlangs gekeken naar een documentaire over een kudde wilde olifanten, die op trek waren vanuit een bepaald reservaat naar een ander. Wat de meeste indruk heeft gemaakt waren de beelden van de geboorte van een olifantje en de wijze waarop de moeder en de andere leden van de kudde daarmee omgingen. Wat is zo’n olifantje klein als het net geboren is en wat is de moeder groot! Als het olifantje probeert op te staan komt daar aanvankelijk natuurlijk niets van terecht. Bij elke poging gaat het onderuit. Maar dan die moeder! U weet dat een olifantenpoot nogal omvangrijk is. Zeker, maar je weet niet wat je ziet als zij met die dikke poot heel langzaam en heel voorzichtig haar kleine zetjes geeft en ondersteunt. En als het weer niets is geworden en het jonge diertje naar de andere kant uitglijdt, komt moeder met haar slurf en legt die heel langzaam en voorzichtig om haar baby en tilt het omhoog, en zet het vervolgens op haar dikke pootjes. Als de slurf dan weer wegglijdt, valt het prompt opnieuw onderste te boven en begint alles opnieuw. Maar opvallend is ook het gedrag van de andere olifanten. Ze bemoeien zich niet rechtstreeks met deze opvoedingsrite maar lopen er omheen alsof ze willen zeggen: als het niet lukt, zijn wij er ook nog. En als toeschouwer denk je: dat kleine mormeltje heeft alles in zich om een kolossale olifant te worden. Maar zonder de overige leden van de kudde zijn de overlevingskansen van het olifantje te verwaarlozen.

Misschien vindt u dit een mooi verhaal, maar denkt u ondertussen: wat heeft dit nu te maken met de goddelijke Drie-eenheid en onze

11 juni 2017, Ernst Marijnissen OP

geloofsbelijdenis dat God is: Vader, Zoon en Heilige Geest? Ik zal het u proberen duidelijk te maken.

Als ik nadenk over God, weet ik één ding zeker: God is alleen maar God in relatie tot mensen. God alleen is God alleen. Ik kan me daar¬bij niets voorstellen, het doet me niets en het heeft me ook niets te zeggen. God betekent voor mij altijd communica¬tie: er zijn voor anderen, wederkerigheid. Als het ons al lukt alles weg te denken wat bestaat, dan verdwijnt ook God voor mij. Het gaat derhalve om samen zíjn. Dat blijkt uit de eerste lezing van deze dag. Als Mozes de berg Sinaï opklimt en bij God gaat staan, valt me dát het eerste op. Het is u misschien ontgaan, maar er staat geschreven dat God afdaalt en dat Mozes “bij hem gaat staan”. Zo heeft God een ge¬sprekspartner, een bondgenoot, aan wie Hij kan zeggen wie Hij is. Dat doet Hij dan ook per omgaande, zoals we zojuist in de eerste lezing hebben gehoord. God roept zijn Naam en zegt dan: God, barmhartig, goedgunstig, lankmoedig en vol ont-ferming en trouw. Al die prachtige woorden gaan over God én de ander, over de Eeuwige én de mens: er zijn communicatie, dialoog en sa¬menzijn. De mens hoort bij God. Daarom is de mens geroepen Gods beeld en gelijkenis te zijn. Man en vrouw zullen zijn als zoon en dochter. Zij zullen leven als de eeuwige en ongeziene God. Ze zullen dus spre¬kend God zijn. We moeten op Hem gelijken, die onze Vader en Moeder is, zoals we van kinderen zeggen dat zij sprekend hun ouders zijn.

Nu weet ik ook wel dat dit eenvoudiger gezegd is dan gedaan. Leren leven als de ongeziene God is een lange en inspannende weg. Daarom spreekt God tot Mozes óók over kwaad, misdaad en zonde; over loutering en over het doorwerken van onze daden in volgende generaties. Daarom ook wordt Jezus van Nazar¬et tot dé zoon van God, omdat hij ons heeft geleerd en voorgeleefd dat en hoe een mens kan worden tot sprekend God en tot levend de Levende zijn. Het evangelie verkondigt ons, dat in Jezus bekend wordt gemaakt dat en hoe God de wereld liefheeft, haar niet veroordeelt, haar uitdaagt niet bang te zijn maar juist vertrouwen te hebben, dat het goed komt met de mens. Zelfs al die verschrikkelijke dingen, die er vroeger zijn gebeurd en die we nu opnieuw meemaken, kunnen God er niet van weerhouden met ons op te trekken: zozeer heeft God de wereld lief.

En de Heilige Geest? Och, dat ligt nu toch voor de hand! Als mensen samen zijn en samen doen, breekt de Geest van inspira¬tie, vurigheid, warmte, creativiteit en inzicht door. Als er geen vervreemding en verwijde¬ring is maar juist welwillendheid en toenadering, gaat de Geest heen en weer tussen mensen. Dan leer je de ander zien en je hoort wat de ander beweegt. Je krijgt oor voor emoties en verlangens en je ziet deze op het ge¬laat en in de houding van de ander. De Geest van God, de Geest van Jezus Messias en de Geest van mensen om je heen zijn één Geest. Die Geest is heilig, omdat zij ons afzondert en afscheid, apart zet en terzijde stelt van geweld¬dadig, oppervlakkig en zelfgenoegzaam hande¬len. Die Geest groeit en doet groeien in de mate, waarin de communicatie tussen mensen toe¬neemt. Die Geest verdiept zich en wordt verdiept als onze relatie met de ene en waarachtige God inniger wordt. God en mensen: dat is Vader, Zoon en Geest. Dat is samen één zijn. Geen gezeur over wat iemand wel of niet gedaan heeft. Geen opschepperij, geen wedstrijdmentaliteit, geen wedijver en geen verwijten. Samen één!

En om nog even terug te keren tot het olifantje. Dat zijn wij, natuurlijk. Maar dat had u al begrepen! De rest laat ik over aan uw fantasie!Naar boven

Sacramentsdag:
Deuteronomium 8: 2-3, 14b-16a ; Johannes 6: 51-58

“Wie van dit brood eet, zal leven in eeuwigheid.” Deze woorden van Jezus doen mij denken aan wat er gebeurt tijdens de zwangerschap: het kind in de baarmoeder wordt gevoed door het lichaam van de moeder. Of we kunnen ook denken aan de tijd van de borstvoeding van een kind. Het kind in de baarmoeder of aan de borst van de moeder, kan niet overleven zonder de constante voeding die de moeder aanbiedt. Maar ouder en kind zullen ook bevestigen dat zelfs als we volwassen zijn we nog graag terugkomen bij onze ouders. Want voeding gaat niet alleen over het fysieke eten en het gaat ook niet over een bepaalde periode van ons leven. We hebben iedere dag voedsel nodig op onze levensreis.

Dat voedsel kan ook begrepen worden als de wijsheid die we van onze ouders leren als het gaat over veroudering, beperkingen en ziekte. We blijven van onze ouders leren totdat ze dood zijn. Iedereen die echt voedsel gevende ouders heeft of had, blijft leren van de lessen die ons voorbereiden op onze eigen oude leeftijd, een meer afgesloten leven en misschien wel aandoeningen of ernstige ziekten. Ieder die goede ouders heeft of had, weet dat voeding langer duurt dan de wieg. En we weten ook dat ondervoeding plaats vindt als kinderen, jong of volwassen, letterlijk of figuurlijk geen voedsel hebben gevonden bij een vader of moeder en in figuurlijke zin denken wij aan het gebrek aan aanmoediging, goedkeuring, onderwijs, adviezen enz. Ondervoeding achtervolgt vele mensen gedurende heel hun leven. Helaas geven veel mensen dit gemis door aan de volgende generatie.

Als ouders niet de juiste soort voeding aan hun kinderen geven of kunnen geven verschrompelt en sterft dat leven. En zoals ik reeds gezegd heb: Goede ouders voeden hun kinderen gedurende hun hele leven en die vergelijking wil ik doortrekken naar Jezus. Jezus doet dit voor ons door zijn constante aanwezigheid, die Hij ons heeft gegeven en nagelaten in zijn Lichaam en Bloed.

Om terug te gaan naar het begin, God onze Vader heeft altijd ervoor gezorgd dat wij voedsel kregen. In Deuteronomium wordt Israël eraan herinnerd hoe God zijn volk voedde tijdens hun verblijf in de woestijn. Dat was geen heerlijk uitstapje. Ze gingen door een vreselijke woestijn. De uittocht uit de slavernij was niet eenvoudig. Ze hadden hulp nodig om de eerste voorzichtige stappen te nemen over hindernissen en de verleiding om terug te keren te weerstaan. God gaf manna en water uit de harde rots. Ik denk niet dat de weg van de Israëlieten naar de vrijheid leek op een uitgaansdag, maar ze kregen heel wat ondersteuning. Dat geldt ook voor onze levensweg. Sommige delen van onze reis zijn zo ruw dat we nauwelijks door kunnen gaan, maar het lukt ons omdat we manna en water krijgen in de vorm van iemand, die ons helpt verder te gaan; een vriend, die met ons praat en ons aan het lachten maakt; een zoon of dochter, die een juiste en volwassen keuze maakt; een korte vakantie, die ons nieuw leven geeft; een stuk muziek op de radio van de auto, dat ons ontspanning geeft; of een liturgische viering, die een hongerige plek raakt. Toen de Israëlieten terugkeken, zoals ze in Deuteronomium deden, konden ze zien

18 juni 2017, Antoon Boks OP

dat God hun iedere dag voedsel gaf, toen ze kwetsbaar waren. Ons leven is soms een woestijnreis. Ik heb nooit meegemaakt, dat een diepe verandering of loskomen uit de slavernij van een grote of kleine verslaving gemakkelijk was. Wij moeten strijden en machtige bergen verplaatsen om te zorgen voor veranderingen in ons leven. Soms zijn we geneigd om te denken dat we alleen zijn als we strijd moeten leveren, maar als we terug kunnen kijken op een grote inspanning of een echte verandering zien, dan moeten we toegeven dat we het niet alleen hadden kunnen doen. Iemand heeft ons onderweg te eten gegeven.

Iedere dag hebben we manna en water uit de harde rots gekregen. Hoe anders gebeurt dat dan door Gods uitgestoken hand met de voeding voor deze dag? Om niet te denken dat we het met onze eigen inspanningen kunnen doen, moeten we worden herinnerd aan de bron. Mozes deed dit voor de Israëlieten na hun dagen in de woestijn. Hij spreekt ook tot ons, die misschien net begonnen zijn of nog steeds worstelen op onze woestijntocht.

Denk aan al die jaren dat de Heer, uw God, bij jullie was op jullie reis in de woestijn. Om te laten zien dat we niet de vele manieren waarop God ons heeft gevoed vergeten, vieren we vandaag de Eucharistie. We herinneren ons dat in dankbaarheid in onze viering. Luisteren we naar al die woorden, als wij bidden: We zijn het niet vergeten.
We herinneren het ons.
Wij loven en prijzen U.
Natuurlijk worden we als volgelingen van Christus op een heel bijzondere manier gevoed door Christus, vanaf het begin van ons leven in geloof tot op dit moment. In het begin hielpen anderen ons met drinken en later met steviger voedsel. Ze leerden ons Christus kennen, hielpen ons te bidden en inspireerden ons door hun leven als zijn volgelingen. Als we ziek waren, verpleegden ze ons; toen we eenzaam waren hielpen ze ons als trouwe metgezellen; toen we in het donker tastten, waren ze het licht om ons de weg terug te leren vinden. Op vele manieren brachten ze ons het brood uit de hemel; we aten en waren in staat om nog een dag te reizen door de wildernis waarin we ons bevonden.

Deze viering herinnert ons eraan dat God ons voedt op een heel speciale manier, met uitgelezen spijzen en drank. Het voedsel voor onze reis is Gods eigen zoon. Jezus is de maaltijd dat God ons vandaag geeft om ons gaande te houden op onze woestijnreis. Dit is het voedsel dat ons veilig naar huis brengt en als we struikelen over obstakels, dan stelt dat ons in staat om op te staan en opnieuw te beginnen.

Er is heel wat veranderd sinds mijn eerste Communie. Nu komen we naar voren, steken onze handen uit, kijken elkaar aan en we horen nog steeds: ‘het lichaam en bloed van Christus’. Als ik brood en beker aanbied, kondig ik aan dat wij het lichaam en het bloed van Christus zijn. We krijgen wat wij zijn en hopen dat steeds vollediger te worden. Het leven die we krijgen helpt ons aandacht te hebben voor onszelf en anderen. We belijden dat onder brood en de wijn Christus onder ons aanwezig is. Hopelijk gebeurt het steeds meer dat wij de echte aanwezigheid van Jezus Christus zijn in onze wereld.Naar boven

12de zondag door het jaar:
Jeremia 20,10-13; Matteus 10: 26 – 33

Ik heb lang zitten dubben of ik voor deze viering de voor vandaag aangegeven Schriftlezingen zou kiezen of andere teksten die ons wat vrolijker in de oren zouden klinken. Ik ben toch bij de aangegeven evangelielezing uitgekomen. Waarom en hoe valt dit te combineren met een kostersjubileum en andere zaken die binnen de communiteit en kapelgemeenschap spelen?

Wat mij opvalt in deze evangelielezing is, dat Jezus meerdere keren tegen zijn toehoorders zegt: wees niet bevreesd, wees niet bang, laat je niet bang maken! Dat is goed nieuws, blijde boodschap. Door dit evangelie mag je je een hart onder de riem laten steken. Zo’n tekst kan je bemoedigen en op de been houden in een tijd die veel vragen oproept over samen kerk zijn vandaag de dag, ook hier bij ons binnen en buiten het klooster.

Wees niet bang, zeg ik tegen mijzelf en mijn medebroeders. Lang leek het erop dat onze Dominicaanse provincie geen toekomst had. Klooster Huissen leek halverwege de jaren zestig als novitiaatshuis voorbij te zijn. Veel Dominicaanse broeders traden uit en er dienden zich geen jongeren aan. Roepingenzondag werd een roepende in de woestijn en kreeg daarom een nieuwe invulling naar pastoraal werkenden en vrijwilligers in de parochies. Maar zie: wat gebeurt er vandaag de dag? Wij hebben hier weer nieuwe mannen in ons midden, die met overtuiging en trots ons Dominicaans habijt dragen. Die ook op straat en in de trein laten zien wat hen bezielt en tot welke religieuze club zij behoren. Prachtig toch! En het doet ons weer vooruit kijken, ook al weten we niet hoe het allemaal gaat worden. Geen garantie voor de toekomst. Maar ze zijn er en er komen nog steeds nieuwe broeders bij. Wij, ouderen, moeten niet uitmaken wat zij straks gaan doen. De toekomst is aan hen! Wij kunnen hooguit laten zien wat een Dominicaanse inborst is. Daarom zeg ik: wees niet bang, wees blij en vertrouw op de bijstand van boven!
Kerkelijk Nederland is veranderd en we weten allemaal dat door gebrek aan priesters veel parochies hun zelfstandigheid kwijt raken en opgaan in een groot fusieverband. De Betuwe, en dus ook Huissen, vormt daarop geen uitzondering. Er leven bij veel parochianen vragen naar de toekomst. Ook onze kapelgemeenschap kan geen uitzondering zijn, want je bent onderdeel van een veranderende samenleving en kerk. Niet voor niets heb ik vorig jaar maart in Op Schrift de vraag gesteld: wat over vijf jaar? Niet dat ik het antwoord heb op die vraag. Dat antwoord zullen we als communiteit en kapelgemeenschap zelf moeten geven, zal gegrond moeten zijn op de betrokkenheid van u allen als kapelgemeen-schap. Hopelijk geven we elkaar binnen niet al te lange tijd antwoord op die vraag. Ga vooral niet zitten somberen en allerlei doemscenario’s ophoesten. Dat brengt ons niet verder.

Natuurlijk leven er eigen vragen bij de cantorij, nu Theo Menting weggaat als dirigent, omdat hij een andere beroepskeuze voor ogen heeft. Ik dank Theo op voorhand voor alles wat hij voor de cantorij en ons allen heeft betekend. We moeten nu op zoek naar een andere dirigent. Het kan even duren, voordat die zich aandient. Wees niet bang: die komt er echt wel! Als jullie, de cantorij, intussen maar blijven zingen, want jullie zijn onder-deel van het kloppende hart van onze zondagse liturgie. En zelfs die hoeft niet altijd te blijven zoals die jarenlang is geweest. Ook daarvan mogen we elkaar laten horen wat we daarvan vinden, communiteit en kapelgemeenschap. Blijf zingen en elkaar stimuleren. Laat er harmonie zijn en geen dissonantie. Dat schept toekomst, enthousiasme en nog meer muziek. Laat dat alles eerst maar klinken!......

25 juni 2017, Gerard Braks OP

Ja, dan kom ik bij de jubilaris van vandaag: Piet Houterman, en als ik ‘Piet’ zeg, zeg ik ook ‘Tonny’, want jullie zijn onafscheidelijk van elkaar. 20 jaar als vrijwilliger, als koster aan deze kapel verbonden! En Hoe? We hebben het daar vorige week met elkaar op Het Klaphek over gehad.

Als ik alles wat daar aan de orde gekomen is, zou vertellen, zitten we vanavond hier nog en dat kan niet de bedoeling zijn. De wortels, waaruit jullie betrokkenheid bij klooster en kapel gegroeid zijn, moeten we zo’n 75 jaar terug zoeken, toen jij, Piet, misdienaar in het klooster werd en Tonny hier elke dag wel iets te doen vond. Je vertelde over die prachtige sacramentsprocessies in de tuin van het klooster, waarbij ook pastoor van Wijk meeliep, maar bij wie jij niet in de buurt mocht komen, want hij had zijn eigen misdienaars bij zich. Je vertelde over het baldakijn dat bij zo’n processie in de fik vloog. Je hebt samen nog heel veel andere herinneringen, want je hebt hier zoveel verschil-lende dingen gedaan. En dan wordt het 1997, het jaar dat je als hulpkoster meeliep. Dat kreeg al gauw een vastere vorm en je kwam als koster op eigen benen te staan. Later kwamen daar nog de rondleidingen bij, waarbij je kon vertellen wat je over het klooster en z’n bewoners kwijt wou. Je hebt aan je kosterschap een plichtsgetrouwe en nauwgezette invulling gegeven. En al die jaren met veel plezier. Wat mij trof in jullie verhalen is, dat je in je koster-zijn oog en oor had voor de kapelgangers. Je wist wie waar zat. Je hoorde de verhalen, het wel en wee van medegelovigen die hier ‘kerkten’ zoals men zei. Je was gewoon bezig met pastoraal werk. Iets wat zeer werd gewaardeerd, wat ook dikwijls tegen je gezegd werd. Je was op z’n best bij uitvaarten, want dan kon je echt iets voor mensen doen. Dat waren ook gelegenheden om mensen die je anders nooit zag weer tot elkaar te brengen.

Ja, zo valt er nog veel meer te vertellen. Maar woorden kunnen ook teveel worden. Daarom ga ik daarmee stoppen. Je collega-kosters kwamen bij mij met een vraag en een plan om jou, jullie, eens extra in het zonnetje te zetten en jullie te bedanken voor alles wat je hier op vrijwillige basis gedaan hebt. Je hebt 20 jaar gehoopt eens de Paaskaars van vorig jaar te krijgen, maar het kwam er nooit van. Vandaag ook niet, maar ik blijf wel in stijl. Kosters hebben wat met kaarsen. Voor jullie staat hier deze apart versierde kaars met kandelaar. Een teken van waardering en dank voor alles wat jullie voor de communiteit en de kapel gedaan hebben. Geef dit cadeau thuis een aparte plek als herinnering aan alles wat je hier gedaan hebt. En natuurlijk hoort daar voor jou, Tonny, voor jullie samen, een bloemetje bij.

Ik ga deze kaars zegenen en bid de goede God, dat Hij jullie nog lang nabij en tot steun mag zijn in het leven van alle dag. Moge zijn licht jullie weg van dienstbaarheid en dankbaarheid nog lang verlichten,
in de Naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.

Ik heb geen idee, en jullie waarschijnlijk ook niet, hoeveel kaarsen je in deze 20 jaar hebt aangestoken. Ik vraag je om samen vanaf de Paaskaars jullie jubileumkaars aan te steken….

Ik wil eindigen met een tekst, die dikwijls in doopvieringen klonk bij het aansteken en overhandigen van de doopkaars. Een tekst die in feite voor ieder van ons geldt:
“Leef als een kaars,
geef licht, geef jezelf.
En voor je op bent,
heb je vast een ander
een vlam mogen geven.”

Bedankt en het ga je goed!Naar boven

13e zondag door het jaar:
2 Koningen 4,8-16; Matteüs 10,37-42

Je ‘kruis op je nemen’ roept vrijwel onmiddellijk de lijdensweg van Jezus op die zelf zijn kruis moest dragen naar de plaats van zijn terechtstelling en als er dan gezegd wordt dat wij hem moet volgen, dan wordt dat al snel verbonden met lijden en vernedering en verloo-chening van jezelf. Geloven wordt dan een bijna droevige en zelfver-nietigende aangelegenheid. We hebben weer afgezwakt door er ‘ieder huisje heeft zijn kruisje’ van te maken, maar het blijft een hele opga-ve. Nu is het waar dat Jezus zegt dat je het niet moet zoeken in je natuurlijke afstemming en voorbij moet zien aan je vader en moeder. De ware volheid van leven is iets nieuws dat gevonden wordt in het navolgen van Jezus. De geschiedenis van Gods koninkrijk gaat niet over van vader op zoon maar is een keuze van jezelf!

Het kan dan heel bevrijdend zijn om te horen dat het opnemen van het kruishout zoals wij ook lezen over Izaäk een heel verrassende betekenis heeft. Het slaat namelijk op het op je nemen van het hout voor de ‘opgangsgave’ en dat maakt een nieuwe toekomst mogelijk. Het offer dat Abraham in Izaäk brengt is het opgeven van zijn zelfbe-schikking over zijn toekomst, want die komt ten diepste van God, zoals wij horen in de grote oerverhalen die ons in de boeken van Mo-zes zijn overgeleverd. Daarom is het een beeld geworden voor leven volgens de Thora. Wie dat juk op zich neemt zal wijsheid vinden, zo-zegthet Boek Wijsheid van Jezus Sirach staat: ‘Kom naar mij toe, onwetenden, en neem je intrek in het leerhuis. Buig je hals onder haar juk en laat je hart het onderricht opnemen en je zult je daar-door veel zilver en goud verwerven. Verheug je in de

2 juli 2017, Henk Jongerius OP

barmhartigheid van de Heer en schaam je niet hem te loven.’ Het beeld van Jezus die het kruis draagt laat ons zien dat hij opgaat naar God, de Thora doet, want hij is gekomen om alle gerechtigheid te volbrengen en zo Wet zacht is en een juk dat licht is. Heel beeldend wordt ons dit verteld in het prachtige verhaal over de vrouw die voor de profeet Elisa een kamer inrichtte. De vrouw staat er als toonbeeld van iemand die luis-teren wil naar het woord van Elisa en zij ontvangt ook het loon van een profeet, zij ontvangt toekomst: zij zal een zoon aan haar hart zal drukken, net zoals Abraham die het woord van God geloofde en een zoon mocht begroeten: Izaäk wat betekent ‘je zult lachen’ want er is nieuwe onverwachte toekomst!

Zo zullen ook wij vruchtbaar worden en tot bloei komen in ons leven als wij ons laten gezeggen door de woorden en verhalen uit de Bijbel, als wij Jezus volgen op de weg die hij ons wijst. Hij belooft ons niet de overvloed van ons leven zoals wij zelf ons daar een beeld van vor-men, maar zal ons kracht geven die ons doet overwinnen al wat ons zal overkomen. Het is de weg van de gerechtigheid waarop hij ons voorgaat. Op die weg worden mensen met elkaar verbonden, ont-vangen zwakken hun rechtmatige plaats en krijgen mensen die ver-blind zijn door wat dan ook een nieuw zicht op het leven. Het is die weg en de toekomst die wij daarop tegemoet gaan die ons in brood en beker worden getoond. Aan de tafel van de Heer ontvangen wij de kracht om die weg te gaan en zelf de zachte kracht, zijn lichaam en zijn ziel, te worden in deze wereld. Gelukkig wie op die weg willen gaan: zij zullen niet teleurgesteld worden, maar de vreugde van het leven vinden.Naar boven

14e zondag door het jaar:
Zacharia 9, 9-10; Matteüs 11, 25-30

De messiaanse koning wiens komst in de eerste lezing wordt uitgesproken herken je aan vier kenmerken: hij is rechtvaardig, een brenger van heil; zegevierend, met Gods hulp overwinnaar van het kwaad in de wereld; geen militaire held; hij is deemoedig, letterlijk staat er: neergebogen, arm, behoort dus tot de armen van geest; en rijdt op een ezel, symbool van deemoed en vredelievendheid in tegenstelling tot het paard, dat voor militaire macht staat. Zo zal de Messias zich laten zien. Zo werd Deze inderdaad zichtbaar in de persoon van Jezus van Nazareth.

In het evangelie richt Jezus zich dankbaar tot God. Hij praat niet over God. Nee, de Heer van hemel en aarde spreekt hij aan met Vader, een relationeel woord. Deze Vader heeft een wil, namelijk zichzelf onthullen. Hij doet dit niet aan de wijzen en verstandigen van die tijd: de schriftgeleerden en farizeeërs die precies wisten wat God wilde. Zij kenden de Thora uit hun hoofd. De Thora is de wet van God die bestaat uit 613 ge- en verboden. Niet aan hen onthult de Vader zich, maar aan zijn kinderen, aan het volk dat de wet niet kent, op wie werd neergezien door de wijzen en verstandigen\

Wonderlijk en tegelijk vanzelfsprekend is, dat je de Vader leert kennen door je voor hem open te stellen, en niet door precies te doen wat jij denkt dat Hij van je verwacht. Het kennen en gekend zijn verwerf je niet, is geen verdienste, is een kwestie van vertrouwen, aanwezig zijn. Enkel kinderen en mensen zonder enige pretentie lijken dit te kunnen opbrengen.
Het klinkt zo gemakkelijk: aanwezig zijn, jezelf zijn, maar het kost velen in onze wereld, en dus ook hier in deze kapel grote moeite. Vandaar dat Jezus tot ons zegt: komt allen naar mij die afgemat en belast zijn. Wat ons afmat is niet de loodzwaar gemaakte Thora, of de door het kerkelijk leergezag opgelegde ge- en verboden die tot in detail het leven regelden en waaraan je je strikt moest houden. Dat hebben de meesten van ons na het laatste Vaticaanse concilie van zich afgeschud. En voor wie hieronder

9 juli 2017, Theo Koster OP

nog lijdt is er momenteel een paus, die geluk uitstraalt, je graag ziet zonder zich eerst af te vragen of je wel deugt. Het juk dat op ons drukt zijn de verwachtingen die we uitgesproken maar meestal onbewust van elkaar hebben. Het juk dat drukt is het beeld waaraan je moet voldoen, de vloed van informatie die op je afkomt, het voortdurend bereikbaar moeten zijn via mobiel en WhatsApp, het steeds weer opnieuw keuzes moeten maken; en er zijn in ieders wereld zoveel mogelijkheden, dat je er gek van wordt.

Laat dat loodzware juk dat je wordt opgelegd door mensen die jou niet kennen en geen rekening met je houden, maar vallen. Onder al die verplichtingen bezwijk je en zij verhinderen je het zicht op God. Je hoeft jezelf niet groter en stoerder voor te doen dan je bent; weg dus met wat jou van God afsnijdt.

Kom naar mij, hoorden we Jezus zeggen, en ik zal u rust geven. Neem mijn juk op en kom bij mij in de leer; ik ben zachtmoedig en eenvoudig van hart; u zult rust vinden voor uw ziel. Ook Jezus gebruikt het woord juk. Zo maakt hij duidelijk, dat geloven geen zaak van vrijblijvendheid is; van: je gaat je gang maar. Je moet er je voor inspannen.

Het juk van Jezus is zacht. Je kunt het dragen, het past bij jou, het is jou eigen. Het juk van Jezus brengt je bij jezelf en helpt je bij jezelf te blijven. Jezus laat zien hoe de Thora, en dat geldt ook voor de kerkelijke leer, bedoeld was: een lichte last, bron van verkwikking, een wegwijzer naar het leven. Het is met Jezus als met een kind dat naar je lacht en door jou gedragen wil worden. Natuurlijk weegt zo’n kind de nodige kilo’s, maar je wordt er niet moe van. Het appelleert, richt de kracht en energie die in je steekt. Het vertrouwen dat een kind je schenkt maakt vertrouwen in jezelf wakker. De vader wordt sterk door de zoon, de zoon door de vader.

Laat ik toe, dat zo met mij wordt omgegaan, dat mijn zachte krachten worden gewekt? Kom dan zo meteen aan tafel, open je hart, eet en drink het vertrouwen dat jou wordt geboden, en wordt zelf een bron van rust en vertrouwen in de hectiek van onze samenleving.Naar boven

15e Zondag door het Jaar:
Jesaja 55, 10-11; Matteüs 13, 1-23

Behalve dat we hier in dit huis de afgelopen week veel bezig zijn geweest met de dood en uitvaart van André Lascaris, hebben velen van ons het verhaal gehoord van die jonge Ajaxied Nouri, die op het voetbalveld zo maar neervalt en waarbij nu blijkt dat er vele hersen- beschadigingen zijn. Dat deed me denken aan een vrouw, die ik eens sprak van een jaar of vijftig die een aantal jaren geleden, na een niet onderkende ziekte, verlamd was geraakt. Aanvankelijk was er sprake van een totale verlamming in de benen en er volgde een moeilijke periode van operaties en langdurige revalidatie. En nog steeds is zij op allerlei manieren gehandicapt. Met veel pijn en heel veel verdriet is het iedere dag knokken om een zinvol bestaan op te bouwen. Maar stap voor stap, met veel therapie en aandacht en hulp van lieve mensen om haar heen, én met eindeloos geduld, groeit er een klein beetje zelfvertrouwen. Misschien levert haar inspanning nog maar weinig vrucht op, zij zou veel meer willen, misschien is het niet meer dan dertigvoudige vrucht. Maar het is al meer dan iedereen in het begin ooit had gedacht. Wij leven in een tijd waar het eigenlijk vanzelfsprekend is, en in sommige situaties zelfs geëist wordt, dat ‘honderdvoudige’ vruchten worden voortgebracht. Wij gaan niet voor minder, of mogen niet voor minder! Of van onszelf of van anderen. Daar gaan nogal wat mensen aan kapot, worden ziek, vallen uit en kunnen niet meer verder. Is dat de bedoeling van het leven? Moet het altijd beter….meer?? En ook hier kun je tegen dovemans oren aan praten. Maar is Jezus in het Evangelie van vandaag uit op heel veel oogst? Of is dat niet het belangrijkste? Waar gaat het in deze tekst om? Langzamerhand is het de leerlingen van Jezus duidelijk geworden dat Jezus’ persoon en zijn boodschap niet bij iedereen in goede aarde valt. Voorafgaand aan dit hoofdstuk laat Matteüs ons weten dat er inmiddels twee grote breuken ontstaan zijn: een breuk met de Farizeeën en een breuk met zijn familie. De boodschap van het Evangelie is nog niet zo’n Blijde Boodschap. Het stuit op weerstand en deze weerstand lijkt zelfs zo erg te zijn dat zij sterk genoeg is om de boodschap krachteloos te maken. En Jezus verandert zijn strategie om het zo maar eens te zeggen. Vanaf nu spreekt Hij de mensen toe in gelijkenissen. Krachtige taal. We kennen ze: en we weten dat zij altijd gebaseerd zijn op het gewone dagelijkse leven. Want daarin zit de kracht. Kracht halen mensen uit de gebeurtenissen waar zij gevraagd of ongevraagd mee geconfronteerd worden. In de tijd van Jezus en ook vandaag de dag weet iedere boer, iedere landbouwer dat de grond van de akker bepalend is voor de oogst. En in iedere akker liggen stukken rotsgrond of andere stukken onvruchtbare grond. En op platgetreden paden kan het zaad niet goed groeien. En zelfs al heeft het zaad goede, bemeste grond dan nog is de oogst van veel factoren afhankelijk, zoals regen en zon. En ieder jaar kan die opbrengst niet het honderdvoudige zijn. Maar Jezus heeft natuurlijk een andere bedoeling met deze gelijkenissen. Spreken over God en over het Koninkrijk van God is cirkelen rondom het geheim: met beelden, verhalen en gelijkenissen. Al zullen de leerlingen van Jezus de voorbeelden herkennen, zij begrijpen nog niet waarom Jezus deze gelijkenissen vertelt. Doet Hij geheimzinnig? En waarom is het zo onduidelijk? En daarom vragen de leerlingen dan ook: ‘Meester, waarom spreekt u in gelijkenissen?’ Jezus wil zijn leerlingen, zijn volgelingen (en ons) duidelijk maken dat je moet kiezen! De leerlingen hebben nog steeds niet in beeld wie Jezus nu eigenlijk is en waar voor Hij gekomen is. Jezus zegt in vers 13: ‘ook al kunnen ze zien, toch zijn ze blind. Ook al kunnen

16 juli 2017, Ineke van Cuijk OP

ze horen, toch zijn ze doof en ze begrijpen er niets van. Jezus heeft meer vertrouwen in zijn leerlingen en zegt dan ook: ‘jullie is het gegeven de geheimen van het Koninkrijk der hemelen te verstaan…’ maar het gaat niet vanzelf. In de gelijkenis van de zaaier ben je erg snel geneigd om naar het zaad (de opbrengst) te kijken. Maar het gaat niet om het zaad, het gaat om de grond! Het zaad – het woord van God, van het Koninkrijk - is per definitie goed! Maar al is het zaad heel erg goed, het kan alleen vrucht dragen als ook de grond goed is! En als we goed naar de uitleg van Jezus luisteren wordt het ook duidelijk. Wie oren heeft, dient die goed te gebruiken. En daarom haalt Jezus Jesaja aan – 6, 9-10. God wil duidelijk zijn boodschap neerzetten. Hij wil dat mensen die Hem toegewijd zijn, mensen zijn die helemaal voor Hem gaan. En bij Jesaja was het al duidelijk dat de mensen niet naar hem luisteren. De mensen doen hun ogen dicht en hun oren hebben ze dicht gestopt. Waarbij psalm 135 nog aanvult met ‘er leeft geen adem in hun mond’. Ze willen de boodschap niet horen. En dat geldt eveneens voor de vele volgelingen van Jezus. Dat zijn bv de mensen van het zaad op de weg – zij horen de goede boodschap wel, maar begrijpen het niet (of willen het niet begrijpen…), hun hart is er ongevoelig voor. Het zaad dat op de rotsachtige grond valt, verbeeldt die mensen die het woord met vreugde aannemen maar door allerlei omstandigheden (en natuurlijk altijd buiten hunzelf) kan het niet wortelen, het blijft heel oppervlakkig het is allemaal te vluchtig. De mensen die vergeleken worden met het zaad dat tussen de distels valt, horen het Woord wel en ze hebben de beste bedoelingen maar zijn zo druk met allerlei andere zaken waardoor het Woord geen kans krijgt te ontplooien. Er is altijd iets anders dat de aandacht vraagt. Het komt er niet van. Zij nemen er de tijd niet voor. En de mens die in goede aarde is gezaaid – dat is degene die het woord hoort en begrijpt. En dan kan het vrucht dragen. 30, 60 of 100-voud maar de opbrengst is niet eens het allerbelangrijkste. De eerste lezing – ook Jesaja – is een heel ander hoofdstuk dan het citaat van Jezus. In hoofdstuk (55) gaat over het eeuwige verbond. God laat ons beloften en waarschuwingen horen en wijs ons zo de weg tot het Koninkrijk van God: keer je af van het zondige leven en keer terug naar God. Een alom klinkend en steeds herhalend refrein: keer je om…..tot Mij! God weet hoe halsstarrig de mens kan zijn, dat een onwillig hart niet zo gemakkelijk te raken is maar God houdt vol. Altijd weer! Hij blijft zijn bemoedigende boodschap doorgeven via profeten en profetieën. Ik weet het, zegt God – mijn gedachten zijn niet jullie gedachte, en jullie wegen zijn niet mijn wegen. Mijn gedachten gaan altijd boven jullie gedachten. En zoals regen en sneeuw uit de hemel neerdalen en pas daarheen terugkeren wanneer zij de aarde gelaafd hebben en bevrucht en tot kiemen gebracht.. zo wordt het zaad aan de zaaier gegeven en het brood aan de eter…………zo gaat het met mijn Woord. Het keert nooit vruchteloos tot Mij terug. Deze stroom van Gods goedheid is eindeloos. Gods uitnodigende woord is krachtig. Laten we dus niet wanhopen, en laten we ons scharen bij de leerlingen van Jezus tot wie Hij zegt: ‘jullie is het gegeven de geheimen van het Koninkrijk te verstaan’. En ook voor ons geldt: ‘dat gaat niet vanzelf’. Maar blijven vertrouwen, veel geduld, ook oefenen, misschien wat therapie in welke vorm dan ook. Dan komen wij uit bij God. Alles is van Hem en alles komt van Hem. Het Woord van het Koninkrijk wordt altijd weer opnieuw gezaaid. Met liefde en in overvloed! Als we Gods woord horen en het in onszelf laat landen, opnemen, verzorgen en bemesten. Moge het zo zijn!Naar boven

16de zondag door het jaar:
Wijsheid 12: 13, 16-19; Mattheus13: 24-30

Als we praten over het koninkrijk der hemelen, lijkt het soms dat we dan praten over de manier waarop God werkt, dan denken we: “Dit is precies hoe God werkt...” Of: “Dit is de manier om te weten dat God echt bestaat...” Of nog dramatischer uitgedrukt: “Hier kunnen we de wil van God duidelijk zien...” Alsof Jezus God in dergelijke duidelijke, eenduidige manieren zou hebben verpakt. Het zou wel heel fijn zijn geweest voor ons mensen, als God binnen dat soort welomschreven grenzen ingepakt of uitgesproken zou kunnen worden. Dat zou de theologie of het preken heel wat gemakkelijker gemaakt hebben en dan zouden we God gemakkelijker kunnen beschrijven. Dan hadden we ook precies kunnen definiëren waar en hoe God werkt en met wie God werkt. We zouden dan onbezorgd kunnen zeggen: “God is hier... maar zeker niet daar!” Dan zou God fijn in ons hoekje en ongetwijfeld aan onze kant staan. We zouden dan ook kunnen zeggen: “Dat is niet de wijze waarop God handelt!” Dat zou niet zo moeilijk zijn, want als we die overtuiging hadden, dan zou Hij onder onze controle staan, maar in ieder geval geen God zijn.

Als Jezus ons over God spreekt is het heel duidelijk dat God niet zo eenvoudig samengevat kan worden. Als Jezus daarom over God wil spreken doet Hij dat in gelijkenissen en niet in formules, zoals ze nu staan in de Codex. Gelijkenissen springen over de eeuwen heen en spreken tot ons, de toehoorders van de 21ste eeuw. Ze zijn misschien de kenmerken van een eenvoudigere tijd en cultuur, want ze praten over netten, zaden, het met de hand kneden van het deeg, zaaiers van goed zaad en onkruid, maar ze spreken in ieder geval over wat we delen met degenen die ze voor het eerst hoorden, want ze spreken over wat wij gemeenschappelijk hebben: onze angsten, hoop, dromen, ambities en verlangens. Ze spreken ook over andere dingen die we delen met degenen die ze voor het eerst hoorden: blindheid, kortzichtigheid en onze onverschilligheid als het gaat over Gods wegen. Net als in de tijd van Jezus vragen heel wat mensen zich nog steeds af, hoe en waar God werkt; waarom slechte dingen gebeuren bij goede mensen; waarom Gods mensen zo zwak en onbelangrijk zijn in onze wereld. Waarom de goeden vaak niet winnen, terwijl dat wel het geval lijkt met wie kwaad bedrijven. Vooral vragen wij ons af: “Waar gaat het allemaal over?” “Wat is het doel van dit alles?”
In die rij van de gelijkenissen die we hebben gehoord, spreekt Matheus over bemoediging; in deze gelijkenissen kunnen we als gelovigen wel iets van Gods rijk en de manier waarop God werkt zien. Gewone ogen kunnen dit nooit te zien krijgen. Maar als wij met een gelovig en luisterend oor naar deze gelijkenissen luisteren, kunnen we iets te weten komen van de manier waarop God onder ons aanwezig is. Daarom herinnert Jezus ons eraan dat we oren moeten hebben om te horen. Mattheus gebruikt ‘horen,’ ‘zien’ en vooral ‘begrijpen,’ als onderdelen van een actief geloof. Laten we daarom met een luisterend oor naar de gelijkenissen luisteren in de hoop wijsheid op te doen die ons God leert ervaren, zodat wij groeien in onze kennis van God, die soms zo verborgen of zelfs afwezig lijkt in onze moderne wereld.

Ik wil nu iets dieper ingaan op die eerste van de voorgelezen gelijkenissen. Die opent met de verklaring, dat “het Koninkrijk der hemelen kan worden vergeleken met een man die...” Houd in gedachten dat wanneer we een gelijkenis op deze manier geformuleerd lezen dat Jezus niet zegt, “het

23 juli 2017, Antoon Boks OP

Koninkrijk is als een man, of een rechter of een vrouw die...” We moeten de gelijkenis ingebed zien in de hele situatie, beschreven in de tekst van vandaag. Jezus vertelt deze gelijkenissen in een sfeer van afwijzing door de kerkelijke autoriteiten. Hij zaait goed zaad, maar door hun verzet tegen zijn boodschap, zijn zij de vijanden die onkruid planten in de harten van heel veel mensen.

Tegen de kerkelijke gemeenschap, voor wie Mattheus zijn evangelie schreef, verzetten velen zich. Wat moesten deze Christenen doen? De gelijkenis helpt hen en ons om niet te letten op de maatstaf van succes die wij gewoonlijk gebruiken voor het meten van de waarde van onze inspanningen. Wij willen onmiddellijke en zichtbare tekenen die ons de verzekering geven dat wij aan de rechterkant van God staan of zitten of nog belangrijker, dat God aan onze zijde is. Maar wij hebben het niet voor het zeggen en wij zijn niet verantwoordelijk voor het veld, de planten, de teelt en de oogst. We worden aangemoedigd om te vertrouwen en af te wachten tot de eigenaar ons vertelt wat echt goed is en wat waard is om gespaard te worden en van de andere kant ons vertelt wat waardeloos is en echt weggeworpen moet worden. Het lijkt erop dat wieden, belonen en straffen Zijn en niet onze zorg is. Maar er is meer. De gelijkenis van het onkruid en de tarwe geeft ons leden van de kerk een veeg uit de pan. We denken soms dat we van alles op de hoogte zijn. We hebben misschien wel onze catechismus van buiten geleerd en denken nu te weten wat goed en wat kwaad is en we hebben ons best gedaan om die kennis aan anderen door te geven. Wij hebben in onze gebeden gezegd dat we Gods wil willen doen en voelen ons thuis in onze kapel; we weten hoe we ons moeten gedragen; we kennen onze predikanten; we steunen elkaar. Kortom in de termen van de gelijkenis van vandaag zijn we de knechten. Wij zijn de bekende gezichten. En toch we hoeven ons niet ongerust te maken over wat op een ramp uit dreigt te draaien: onkruid tussen de tarwe gezaaid. Ook al hebben wij het gevoel dat wij voor niets gewerkt hebben omdat ongewenste indringers onze goede plannen verpest hebben. De inspanningen van de harde werkers schijnen voor niets te zijn geweest. Het lijkt vanzelfsprekend om er heen te gaan en grote schoonmaak te houden, maar wij krijgen te horen dat, wat we denken dat goed is voor het gewas in het veld, alles alleen maar erger maakt, want dan gaat ook het goede, het edele en vruchtbare te gronde. In onze ijver om de kerk van het onkruid in ons midden te ontdoen, herkennen we misschien niet de echte goede leden. De eigenaar lijkt een heel ander tuinbouw- of landbouwboek te hebben om te zorgen voor de oogst. Hij heeft zijn eigen regels. Wat eruit ziet als een efficiënte land- of tuinbouwtechniek, zoals we dat uitgevoerd willen hebben, kan best wel eens totaal verkeerd uitpakken voor het plan van de eigenaar.

De gelijkenis roept ons op om niet te oordelen en te vertrouwen op God die de baas is. Iemand anders heeft het voor het zeggen in ons leven. Daarom is het een gelijkenis van barmhartigheid; zolang alles nog niet geregeld is, hebben we nog tijd voor verandering. Als we naar onszelf kijken dan kan het zo zijn dat we misschien niet de beste dienaren van God zijn of waren, maar dat er iets of veel in ons kan veranderen. Dat geldt natuurlijk ook voor anderen, misschien kunnen zij zich ook nog verbeteren. De tijd zal het leren. Gods genade is heel belangrijk voor iedereen die hoopt op een goede oogst.
Moge die oogst werkelijkheid worden in het leven van ons allemaal.Naar boven

17e zondag door het jaar:
1 Koningen 3: 5-12; Matteüs 13: 44-52

Het stond al een tijd op mijn verlanglijstje. Ik had er veel over gelezen en gehoord, dus het werd hoog tijd om het met eigen ogen te aanschouwen. En die kans kreeg ik in 1989, toen ik de legendarische expositie van de Russische kunstenaar Kazimir Malevitjs, in het Stedelijk in Amsterdam. Het ging mij om dat ene schilderij: 'Zwart vierkant'. Ik moest er een redelijk hoge toegangsprijs voor over hebben, en twee uur wachten in de rij, maar uiteindelijk stond ik oog in oog met dit beroemde schilderij. Inderdaad, een zwart vierkant. Het hing hoog in de hoek, tussen twee muren in. De plaats waar in Russische huiskamer normaliter een icoon hangt. Een lange tijd heb ik voor dat schilderij gestaan. Geboeid. En ik meende van alles te ontdekken en te zien. Vraag me niet meer wat, want dat is te lang geleden. Maar de opwinding dát ik iets had ontdekt, was groot. Ik ging, hoe dan ook, toch anders naar huis dan ik naar Amsterdam gekomen was. Zo'n gevoel van opwinding hebben de onderzoekers van het schilderij misschien ook gehad, toen ze in 2015 onder de zwarte verflaag een verborgen boodschap ontdekten. Ze lazen, in het handschrift van Malevitsj, de naam van een ander schilderij. Blijkbaar was dat schilderij voor de kunstenaar een inspiratiebron.

Iets ontdekken, iets op het spoor komen kan verandering teweeg brengen. En dan gaat het blijkbaar niet zozeer om wát je ontdekt, maar dát je iets ontdekt of op het spoor komt. En dat kan dan zomaar je perspectief veranderen.

In de evangelielezing horen we vandaag het slot van Jezus' rede met gelijkenissen. Van de zeven staan er nog drie op het menu, waarna de conclusie volgt. De schat in de akker, de parel en het sleepnet - deze metaforen haalt Matteüs uit de kast om over het koninkrijk van God te spreken. En dat is cirkelen om een geheim, met beelden, verhalen, gelijkenissen. We beginnen bij de akker waarin de schat verborgen is. Iemand vindt die schat, verbergt hem weer en gaat alles verkopen om die akker te kopen. Het gaat natuurlijk niet om een gewone schat. Om een gewone schat wordt in de regel gevochten, staan volkeren elkaar naar het leven. Bij Jezus gaat het, zoals bij heel Israël, om Wet en Profeten. Om het Woord. 'Kostbaarder dan zuiver goud, ja nog meer, is het woord des Heren. Het gaat Jezus om het vinden van de Thora. Dat kan je leven veranderen. Dan is er vreugde bij de vinder, die zijn leven zo verandert, dat hij alles verkoopt, alles loslaat waar hij aan vast zit om uiteindelijk die schat zich eigen te maken.
Die blijdschap is er ook bij de rijke koopman die alles op alles zet om die ene kostbare parel te vinden. En wanneer hij hem gevonden heeft moet hij kiezen. Hij kiest er voor om alles te verkopen, los te laten. De ontdekking van deze kostbare parel verandert zijn leven. De parel confronteert hem met alles waar hij aan vast zit, wat niet zozeer zijn bezit is, maar wat van hem bezit genomen heeft. Waar hij misschien slaaf van geworden is. Hij is verslaafd geraakt aan zijn bezit en intussen is het al lang niet meer van hem.

Thora is ons gegeven om niet meer slaaf te zijn. Om voor altijd te zijn bevrijd van slavendienst om te kunnen leven in een goed wijd land, dat messiaanse visioen van recht en vrede dat Jezus onomwonden het koninkrijk van God noemt. Een pareltje!

30 juli 2017, Theo Menting OP

Wie ervoor kiest om Thora te doen, kiest ervoor om zich los te maken van alles wat aan je kleeft, waar je je hardnekkig aan vastklampt. Zekerheden die je hebt opgebouwd of nog aan het verwerven bent. Want ja, je weet maar nooit.

Dit hebben we in ieder geval maar vast Thora doen is loskomen van slaafse systemen en structuren en je perspectief veranderen. En uit eigen ervaring weet ik hoe moeilijk dat is. Loslaten waar je aan vast zit. Van godsbeelden tot aan kerkgebouwen en liturgie toe. Je zult alles moeten verkopen wat je bezit. Ik voel me van tijd tot tijd behoorlijk verwant met de rijke jongeling uit het evangelie van Lucas. Hij was daartoe niet in staat. Maar dan dat sleepnet. Dat wordt in zee geworpen. Door wie? Er wordt geen eigenaar genoemd. Matteüs hanteert hier een typisch joodse manier van vertellen, om aan te geven dat God er achter zit. De ENE verzamelt alle mensen. God brengt mensen bijeen, roept ze tot gemeente, een messiaanse gemeente. Die vorming tot gemeente speelt een belangrijke rol in het evangelie van Matteüs. Rond de Messias worden dan veel zaken duidelijk. Wie durft het aan, zich aan te sluiten? Matteüs rept over de voleinding van de wereldtijd - de jonge ekklesia van die dagen leefde, net als veel bewegingen in het jodendom, in een apocalyptische verwachting - het einde der tijden was nabij. Maar die naderende eindtijd mag ons nooit verlokken tot uitstel. Het moment van nu of nooit is voor iedereen aangebroken die kiest voor de Messias en voor het Koninkrijk van God dat komen mag en komen moet.

'Versta je dit alles?' vraagt Jezus. Dat is niet zomaar een vraag. Het verstaan, het horen heeft te maken met je bereidheid om te veranderen, om je leven anders in te richten. De goede verstaander zal in actie komen en kiezen voor die messiaanse schat: de Thora. En dan ben je geen nieuwlichter die alles overhoop haalt, maar iemand die put uit de bron van de traditie waar Israël van leeft. De hoorder van de Thora, de goede verstaander wordt dan een Schriftgeleerde die uit zijn schat nieuw en oud te voorschijn haalt. Jezus is trouw aan de kostbaarste schat die Israël gegeven is: de Thora. Hij staat met al zijn vezels in de joodse traditie en maakt die opnieuw levend door zijn eigen inzet. Want Thora moet gedaan worden. Binnen de joodse traditie ligt de nadruk op de eigen verantwoordelijkheid die je draagt op de plek waar je woont. Dáár moeten de woorden worden gedaan, daar is het echte geluk te vinden omdat je weten mag dat jij, dat wij geroepen zijn te kiezen, te handelen. Om tot dat besef te komen is wel een beetje wijsheid nodig.

De grote koning Salomo, van wie het begin van het eerste boek Koningen vertelt dat hij een machtig despoot is, die met sterke hand zijn rijk bestuurt, keert in een droom weer terug naar zichzelf. En hij ontdekt wat werkelijk nodig is: wijsheid om goed met het leven om te gaan, om een goede leider te zijn. De rest, zoals grote rijkdom, is in vergelijking daarmee tweederangs. Alsof hij tegen de EEUWIGE roept: leer me het leven! Geef me wat nodig is om goed te leven! Er is vreugde bij Salomo als hem die wijsheid wordt gegeven.

Er is vreugde bij de EEUWIGE wanneer hij een mens ontmoet die zijn Thora wil doen. Want voor de EEUWIGE is een mens die Thora doet de kostbaarste parel, meer waard dan het Zwarte Vierkant van Malevitsj. Voor die mens zorgt de EEUWIGE voor een goede bodem, een akker, heilige grond - ruimte om te leven. Moge het zo zijn. Naar boven

Gedaanteverandering van de Heer:
Daniël 7,9-14; Matteüs 17.1-9

Vanuit de vlakte gezien heeft de Tabor de vorm van een halve maan. De berg ligt in Galilea, en is volgens de traditie de plek van de gedaanteverandering van Jezus. De berg is amper 800 meter hoog, maar wie de klim naar boven waagt langs een smal slingerpad denkt daar anders over. Dan wordt de berg een hoge berg en wie de klim heeft volbracht waant zich ver van alles. Dat zegt Matteüs dan ook: Jezus brengt zijn drie leerlingen een hoge berg op, ver van alles. De beklimming neemt veel hele tijd in beslag! Het lijkt of Matteüs wil zeggen dat Jezus hen weg voert van alles wat er eigenlijk niet toe doet. En dat vraagt tijd! Maar als je hem volgt ontdek je wie hij is en wie hij voor ons wil zijn. Op zijn zachtst uitgedrukt betekent dat: laat alles wat over Jezus is geschreven of hem is toegedicht achter je als je hem werkelijk zoekt te zien zoals hij is. Wat robuuster uitgedrukt betekent dat: houd je aan het evangelie en geloof niet alles wat over Jezus wordt geleerd en is geschreven. Daarom zijn er drie leerlingen met hem omhoog geklommen: Petrus, Jakobus en Johannes. Je kunt op verschillende manieren kerk zijn: Rome, Jerusalem, Efese. Het getal drie geeft eigenlijk nog meer aan: drie wijst naar volledigheid. Denkt u maar aan Vader, Zoon en Geest: drie in één. Maar bij alle onderlinge verschillen blijft Jezus de wegwijzer en het doel van onze zoektocht naar hem. Waarom? Het antwoord vinden we bovenop de berg, ver van alles verwijderd.

Jezus verandert van gedaante. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? En vooral: waarom? Het verhaal vertelt dat zijn gelaat straalt als de zon, die als het ware wordt weerspiegeld in zijn kleding, die is als licht. Hij is bekleed met de nieuwe mens, de mens naar Gods beeld en gelijkenis. En wij weten heel goed wat een stralend gezicht ons kan vertellen. Dan denken wij aan mensen, die lachen met hun hart, vol vreugde zijn of hun dankbaarheid niet op kunnen. Een stralend gelaat ontsluierd het geheim van intens geluk en voortdurend genieten. Dat is prachtig en adembenemend tegelijk. Maar hoe komt dat? Waarom? Matteüs antwoordt kort en bondig: zie, zij krijgen Mozes te zien, en Elia terwijl die spreken met hem. ‘Zie’ schrijft hij. Alsof hij zeggen wil: je ziet het toch wel. Of: zie goed toe en je zult het begrijpen. Matteüs laat het daarbij, want hij richt zich in zijn evangelie hoofdzakelijk tot christenen met een Joods verleden. Die waren vertrouwd met de Torah. De Torah is wat wij aanduiden als de Heilige Schrift (en waar sommigen nog steeds spreken van het oude testament, maar dat kunnen wij beter niet doen). Als u vraagt waarom niet, dan luidt mijn antwoord: let dan goed op wat er gebeurt daarboven op de berg. Mozes en Elia spreken met Jezus. Hij is dus in gesprek met Mozes, de wet, én met Elia, de profeten. Samen zijn Mozes en Elia het symbool voor de Torah. Matteüs is óók de evangelist, die ons het volgende woord van Jezus overlevert: wellicht denken jullie, dat ik wet en profeten - dus Mozes en Elia - kom opheffen. Maar ik kom helemaal niets opheffen. Ik kom juist om de Torah, Mozes en Elia, tot vervulling te brengen! Ik kom doen, wat de Torah van ons vraagt, wat zij ons leert (Mt.5,17).

Wát leert ons de Torah, dat Jezus er zoveel aan gelegen is dat ook wij, zijn leerlingen en volgelingen, zullen spreken en doen gelijk hij, zo’n 2000 jaar geleden, heeft gedaan? Daarom neemt hij drie leerlingen mee op de lange tocht naar de top van de berg. Verschillende mensen, verschillende geloofsgemeenschappen, verschillende culturen, andere tijden en omstandigheden. De tocht zélf wordt het symbool van de inzet en de inspanning, die het omgaan met de Torah van ons vraagt. Matteüs beschrijft hem niet, want hij is steeds weer anders naargelang de mens of de tijd, die het aangaat. Geen twee mensenlevens zijn gelijk, noch twee tijdperken. Maar áls je aan deze tocht begint en hem volbrengt wacht je een ongehoorde en ongekende ervaring. Leven volgens de Torah, of met andere woorden het beklimmen van de berg van God, doet de mens van aanschijn veranderen: zijn gezicht gaat stralen als de zon, en zijn kleren worden wit als het licht. Het aangezicht van God, die roepen blijft ‘laat ons mensen maken’, licht op in die mens, breekt in hem door en maakt hem tot een licht voor anderen.

Wet én Profeten: Mozes én Elia. Waarom eigenlijk? Is Mozes alleen niet genoeg? Het betreft toch het gaan van een levensweg! Die van u en van mij. En de Wet voorziet ons toch van goede raad, wijsheid, mogelijkheden

6 augustus 2017, Ernst Marijnissen OP

aarzelend verdergaan en dan weer de moed verliezen: het is zo ver, zo steil, en je raakt er zo vermoeid door. Erger nog: een terugtocht lijkt ineens een logisch alternatief. Terug naar het bekende, het vertrouwde, zelfs of desnoods met al zijn scen aanmoedigingen! Torah betekent namelijk ook richtingwijzer, en zij blijft maar roepen: ‘wat hoor je?’. Dat is waar, maar horen en doen zijn wel twee verschillende dingen. Want er klinkt ook een andere roep, die luidt: ‘mens, waar ben je?’. God ziet ons van verre komen, moeizaam klimmend, hijgend, dan weer stilstaan, vaak haduwkanten. Om het met een oud en vertrouwd beeld te zeggen: de lokstem van de duivel, de slang, blijft je vergezellen. En daarom klinkt er naast de roep ‘wat hoor je’ die andere: ‘mens, wat doe je? Doe je wat je hoort of hebt gehoord? Weet je dat nog?’. Dát is de roep van profeten, in de persoon van Elia bijeengebracht.

Dat profeten, kortweg aangeduid als de profetie, nodig zijn hoef ik u niet uit te leggen. Kijk om u heen. In wat voor wereld leven wij? Hoe worden we beschadigd, vernederd, vervolgd en geminacht. Wat ons bedreigt lijkt op een veelkoppig monster. Hak één kop af en er verschijnen aanstonds zeven andere! Waar blijven we als er geen mensen zouden zijn, die roepen en blijven roepen om het recht doen aan de talloze slachtoffers van dit monster? En dan denk ik niet alleen aan kerk of geloof, maar ook aan de vele ongerechtigheden, die onze samenleving tot een donkere wolk maken en velen van angst vervullen.

We zijn doorgaans niet zo gesteld op profeten. Zij verstoren onze tocht omlaag en confronteren ons met ontrouw en gemakzucht. Dat willen we niet. Daarom gaan we hen uit de weg of treden gewelddadig tegen hen op, soms lijfelijk maar vaker nog door hen monddood te maken. En dan spreek ik niet enkel over de grote en kleine wereld van elke dag maar ook over Israël, de synagoge of de kerk. Zoals vele verhalen in de Torah ons vertellen hoe Israël met zijn eigen profeten op gespannen voet leefde, zo is deze heilloze traditie ook in de kerk voortgezet tot op de dag van vandaag. Niet voor niets bestaat er een belangrijke en noodzakelijke uispraak, die luidt: ecclesia semper reformanda. Dat betekent: de kerk dient zich doorlopend te hervormen. Dat blijkt een tamelijke hopeloze opgave en dat kan je tot wanhoop en zelfs ongeloof drijven. Toch blijven de profeten roepen en juist de gedaanteverandering op de berg maant ons de moed niet op te geven.

Als je er getuige van mag zijn dat de mens werkelijk van gedaante kan veranderen tot beeld en gelijkenis van God (stel je dat toch eens voor!) dan wordt ook de reactie van Petrus begrijpelijk als hij uitroept: ‘heer, hoe goed is het dat wij hier zijn; als u het wilt zal ik hier drie tenten maken: één voor u, één voor Mozes en één voor Elia…’. Dit visioen vol belofte wil je natuurlijk vasthouden, maar helaas, het is ook ‘maar’ een visioen. Daarom voegt de evangelist Lucas nog een zinnetje aan Petrus’ woorden toe: ‘hij wist niet wat hij zei’. Voordat het zover zal komen moet er onvoorstelbaar veel in onze wereld en manier van kerk zijn veranderen. Onze levenservaringen, in duizenden van jaren mensengeschiedenis bijeen gegaard, leren ons dat dát een eeuwen omspannende opgave is. Het is een zware klim. Niet eenmaal maar telkens herhaald.

Het verhaal van de gedaanteverandering laat daarover geen twijfel bestaan. Nog tijdens het spreken van Petrus worden de leerlingen door een wolk omhuld. Het visioen is aanstonds verdwenen. Maar niet zonder meer. Er wordt gesproken van een ‘lichtende’ wolk. Ons dagelijks leven is weliswaar een bewolkt bestaan, maar er wordt ons een uittocht aangeboden. Vanuit de wolk zegt een stem: ‘ dit is mijn zoon, mijn beeld en gelijkenis, die Ik liefheb, in wie ik welbehagen heb: hoort naar hem!’. En als we schrikken van deze woorden, wel zouden willen wegkruipen in de aarde en ons afvragen wat wij ermee aan moeten, worden we zacht maar gedecideerd op de schouder getikt. Als we opzien is de wolk verdwenen. De wereld van alledag is daar. Maar het visioen blijft! Want Jezus staat daar. Alleen, zegt Matteüs. Als wij twijfelen aan de menswording van de mens tot gestalte van God zie dan naar Jezus. Wie hém ziet heeft de Vader gezien. Maar dan moeten we wel het hele traject willen afleggen, de hele klim volbrengen. Ook wij zullen ons kruis naar Golgotha moeten dragen en pas als wij ons van God en alles verlaten wanen zal het visioen op de berg weer oplichten. Het is niet anders!Naar boven

19e zondag dor het jaar:
1 Koningen 19: 9, 11-13a; Mattheus 14: 22-33

Wat was de reden, dat de profeet Elia zich verborg in een grot? De eerste lezing van vandaag vertelt ons dat hij daar onderdak vindt, maar niet omdat het slecht weer was. Hij is gevlucht om in leven te blijven nadat hij ruzie had gekregen met koning Achab en de woedende koningin Jezebel omdat hij 450 profeten van Baäl had laten doden. Een engel leidde Elia naar de Sinaï (= de Horeb), de berg waar Mozes de Almachtige ontmoette.
God richt zich tot Elia in de grot en vraagt: “Waarom ben je hier, Elia?” Zijn reactie is een klaagzang tot God met een beschrijving van Israëls ontrouw aan het verbond en de dood van de profeten, die bleven geloven in de ware God. “Alleen ik ben er nog en ze proberen mij ook het leven te ontnemen”. Zijn leven is in gevaar, God lijkt hem teleurgesteld te hebben en dus verbergt hij zich. Wie kan hem dat kwalijk nemen? Zonder verontschuldiging of troostend woord vertelt God Elia: “Ga naar buiten, want de Heer komt langs.”

In tijden van crisis en teleurstelling denken een flink aantal mensen dat God met tekenen van macht en overtuiging moet verschijnen. God verscheen soms in stevige en zware windstoten die bergen en rotsen versplinterden of tijdens een aardbeving of een hevig brandend vuur, maar Elia hoort alleen een fluisterend geluid. Ik kan me zo voorstellen, dat hij zin had om luid en duidelijk te klagen: “Waar was U toen ik U nodig had?”

Want dat zijn juist de vragen die wij mensen zo nu en dan stellen: Waar is God als zoveel mensen zuchten en pijn lijden? Waar was God bij zoveel seksueel misbruik in en buiten de Kerk? Waar is God als de politici ervoor kiezen te snijden in de steun aan arme kinderen? Waar is God in al die steeds maar voortdurende oorlogen? Waar is God als burgers worden opgeblazen door terroristische bommen of eigen bommen? Waar is de God van vrede in de schijnbaar onoverkomelijke ellende in Israël en Palestina? Ik kan me goed voorstellen dat Elia zich verborg in een grot en zelfs bad om maar dood te gaan: “Dit is genoeg, Heer! Neem mijn leven, want ik ben niet beter dan mijn vaderen”. Er zijn momenten waarin wij meer dan een vaag gefluister van God willen.

Daarna stelt God nog een keer diezelfde vraag aan Elia: “Elia, waarom ben je hier?” Die legt God opnieuw zijn klacht voor en vindt dat dit genoeg reden voor hem is om te stoppen met zijn werk, maar God heeft andere plannen en Elia moet verder gaan. Het uiterst zachte geluid dat Elia hoorde lijkt dichter bij de waarheid, want God is de onwaarneembare, maar wel voor ons aanwezig. Elia zal de mensen terug moeten brengen tot trouw aan God; tot een geloof dat niet gebaseerd is op tekenen van macht, maar op een relatie van liefde en vertrouwen.

Elia luisterde; hij ging verder en vertrouwde er op dat God hem zou steunen in wat daarna zou komen. Hij bleef luisteren naar de zachte stem van God in hem, net zoals wij gelovigen moeten doen. Verleden week hoorden we dat Mozes en Elia bij Christus verschenen op de Tabor tijdens de gedaanteverandering.

We zien ook dat Christus, toen mensen tekenen van Zijn macht eisten, Hij weigerde die te geven. In plaats daarvan nodigde Hij mensen uit vertrouwen in Hem te hebben zelfs zonder tekenen

Wanneer we ons bevinden in een grot van vrees, ontmoediging, angst en wanhoop, kunnen we de keuze maken te denken dat we er helemaal alleen staan in onze moeilijkheden. Of we kunnen de onmogelijk lijkende

13 augustus 2017, Antoon Boks OP

sprong van ons geloof nemen en zeggen: “Ik geloof dat God met mij is, zelfs in de stilte.” Net zoals Elia in plaats van te blijven vluchten en zich te blijven verbergen kunnen we volledig blijven vertrouwen dat God ons niet zal verlaten.

De evangelielezing van vandaag komt na het verhaal van de broodvermenigvuldiging. Ik kan me goed voorstellen, dat de mensen die daarbij waren niet wisten hoe te reageren. Een van de mogelijkheden was dat ze hadden kunnen zeggen: “Hier hebben we iemand die wonderen doet! Laten we steeds in zijn buurt blijven en Hem al onze problemen laten oplossen. Maar Jezus wilde zijn leerlingen niet bloot stellen aan die bekoring te midden van die overenthousiaste mensen, dus dwong Hij ze in een boot. De leerlingen deden wat Jezus hun zei, maar dat kon niet voorkomen dat ze in een storm terecht kwamen. Ze voelden zich gescheiden van Jezus zoals dat ook bij ons wel voorkomt, wanneer we denken, dat we alles alleen moeten doen, omdat golven over ons heen spoelen, omdat we in tegenwind terecht zijn gekomen. Zo kunnen we toch de situaties beschrijven, waarin we ons bevinden: dood en scheiding, eenzaamheid, vragen over de betekenis van ons leven, bezorgdheid over familie en vrienden, over de kerk en de wereld.

We hebben zeker wel een paar keer de vraag gesteld: waar was of is God toen ik in nood was? Waar is Jezus in het midden van onze storm? Mattheus vertelt ons dat Jezus naar zijn leerlingen toekwam op het einde van de nacht. Waarom duurde het zo lang? Had het niet wat eerder gekund, vooral omdat onze problemen heel echt waren.
We weten allemaal wel, dat Jezus geen Manusje van alles is. Misschien zal Hij geen einde maken aan de storm, maar in plaats daarvan kunnen wij, met Hem, leren lopen op een stormachtige zee. Hij spoorde zijn leerlingen aan te vertrouwen op zijn aanwezigheid, ook al leek het te moeilijk voor hen, ook al voelden ze zijn aanwezigheid niet, herkenden ze Hem niet. Ze kwamen door de storm heen.

Nadat Jezus zijn leerlingen in de boot dwong, de menigte weg stuurde ging Hij bidden. Na dat gebed liep Jezus over het water. Hij bidt op cruciale punten in de evangeliën: voor belangrijke beslissingen; voor en tijdens zijn lijden en hier, voordat hij de storm kalmeert. Hij bidt als zijn leerlingen in de storm zitten. Zouden sommige van onze problemen beter beheersbaar zijn als we meer tijd maken voor ebed? Bijna iedereen heeft wel het verhaal of de mop gehoord van die twee chauffeurs, die allebei een lekke band hadden. Een begon te bidden; de ander begon na wat verwensingen de band te verwisselen. Een engel kwam die laatste helpen, die verbaasd vroeg: “Moet U niet naar die ander?” Het antwoord was: “Ik ben gestuurd om jou te helpen, want jij bent al begonnen jezelf te helpen”. Gebed is geen verspilling van tijd tijdens een noodsituatie. Gebeden en uitdrukkingen van onze afhankelijkheid van Christus worden werkelijkheid midden in de crisis, soms zijn het schietgebeden als uitdrukking van vertrouwen en afhankelijkheid van God die soms heel zachtjes tot ons spreekt. Wat doen we vandaag in de kerk? Lopen we als gezin, als grote of kleine gemeenschap over de stormachtige zeeën van betrokkenheid bij problemen? De wateren zijn niet rustig, maar we zijn niet alleen. Wij houden onze ogen gericht op Jezus en op elkaar. Hij reikt Zijn handen aan ieder van ons door deze kerkgemeenschap. We zijn hier bij elkaar om te worden herinnerd dat we niet alleen staan. Soms zijn wij degenen die in nood zijn en anderen bieden ons de mogelijkheid om door de storm te komen. Andere keren zien we iemand die ons nodig heeft en geven we hun onze hand, want we zitten allemaal in hetzelfde schuitje: wij breken en delen het brood dat leven geeft samen op vele manieren.
Moge dat werkelijkheid blijven.Naar boven

20e zondag door het jaar: Jesaja 56,1-7; Matteüs 15,21-28

Als je met een half oor luistert naar de evangelielezing van vandaag, zou je de indruk kunnen krijgen dat Jezus het eens is met mensen die ‘eigen volk eerst’ roepen en dat stelt hem wel in een bepaald dag-licht. Het is overigens een vreemdelinge, een Kananese vrouw, die ons van die verkeerde indruk afhelpt! Het gebeurt vaker in het evan-gelie dat het vreemdelingen zijn die vastgeroeste opvattingen van de ware gelovigen van een vraagteken voorzien. Ook de Samaritaanse vrouw met wie Jezus in het Johannesevangelie spreekt gooit heilige huisjes om en niet de vergeten de Samaritaan die ons laat zien wat echte naastenliefde is!

In het verhaal van vandaag voelt de vrouw zich helemaal niet afge-wezen. Zij doet een beroep op Jezus als Heer en zoon van David, zij noemt hem bij zijn Messiaanse naam en erkent zo dat het heil uit de Joden komt, maar roept met het voorbeeld van de hondjes die de kruimels van de vloer eten de betekenis ervan heel scherp op.

Wanneer wij zeggen dat het Joodse volk het uitverkoren volk is, dan betekent dat niet dat het een bijzondere plaats heeft of verheven is boven de andere volkeren. Uitverkiezing heeft in de Bijbelse beteke-nis van het woord te maken met roeping. Het volk van God heeft een taak en een verantwoordelijkheid naar de andere volken. In Israël komt aan het licht hoe God met mensen omgaat en daarvan moet dit volk in woord en daad getuigenis van afleggen. Daarmee is gezegd dat het niet om de positie van dit volk gaat maar om wat haar taak is: de naam van de Ene verkondigen en in haar handelen laten zien.
Aan die opdracht herinnert de vrouw Jezus, die daarom ook haar ver-trouwen prijst! Zij roept ook voor ons vandaag de profetie op die wij van Jesaja hoorden: ‘doe recht, spreek waarheid, laster niet en verloochen niet je naaste die als jij’.

20 augustus 2017, Henk Jongerius OP

De naam van God wordt geheiligd en gezegend als wij recht doen aan elkaar, niemand buitensluiten maar juist het leven mogelijk maken aan anderen, ook als zij niet zijn zoals wij. Heel treffend noemt Jesaja mensen op voor wie wij wellicht onze ogen sluiten of die wij geen plaats kunnen geven. Het zijn vreemdelingen, naamloze mensen, castraten – overigens worden die in de officiële tekst van het lezin-genboek weggelaten – die welkom zijn in Gods huis. Zij mogen na-derbij komen op de berg van God, in de tempel. Allen die zoeken naar God, naar de zin van hun leven, krijgen een naam, allen die tastend en zoekend, wachtend en wakend, wankel gelovend door het leven gaan, zij zullen niet verdwalen maar krijgen een ereplaats bij Hem die machtigen van hun tronen stoot en de geringen verheft, zoals het in de lofzang van Maria klinkt. In Gods oog zullen de eer-sten de laatsten zijn en worden de rollen omgekeerd! Wij aanbidden een God die een schoot van ontferming is en die alle mensen nodigt om te leven in zijn aanwezigheid.

In dit opzicht ben ik – hoeveel bewondering ook voor hem heb - ge-schokt door de bisschop van den Bosch die uiteindelijk een roze vie-ring in de kathedraal niet door liet gaan vanwege de eenheid in het bisdom.

Een terugkeer naar ‘eigen volk eerst’? De kerk is er niet voor zichzelf zoals ook Israël dat niet is. Het gaat om de wereld die een huis van God moet worden waar voor iedereen plaats is. Dat mogen wij van-daag leren van een naamloze vreemdeling: aan ons om een antwoord te geven in woord en daad en voor elkaar zo goed te zijn als de Va-der in het verborgene die zijn zon doet opgaan over ons allen. Geluk-kig allen wie doen als Hij! Naar boven